چرا در اسلام، کافرها نجس به حساب می آیند؟

هرگاه یک مسلمان با یک کافر، مانند برادران دینى خود معاشرت داشته باشد در این صورت به حکم قانونِ «همرنگی» به رنگ آنان در می‏ آید.

چرا در اسلام، کافرها نجس به حساب می آیند با اینکه برخی از آنها که از نظر نظافت و رعایت بهداشت از بعضى از مسلمانان بهترند؟

جواب:

از نظر اسلام معنای نجس با معنای کثیف و آلوده یکسان نیست؛ یعنی اینطور نیست که هر چیزی که نجس بود حتما کثیف هم هست و هر چیزی که نجس نبود حتما بهداشتی و تمییز باشد. به عنوان مثال ممکن است یک آبی از نظر اسلام نجس نباشد، اما این بدان معنا نیست که این آب، پاکیزه بوده و قابل نوشیدن هم باشد؛  به عبارت واضح تر باید دانست که اگر اسلام چیزی را نجس معرفی کرد دو احتمال در مورد آن وجود دارد: یک احتمال اینست که شاید بخاطر کثیف و غیر بهداشتی بودن آن چیز باشد و احتمال دیگر آنست که شاید بخاطر علّتی غیر از کثیف و آلوده بودن باشد.

و اما در مورد نجس بون کافر، باید گفت نجاستش از نوع دوم است؛ یعنی اسلام که کافر را نجس معرفی می کند به این دلیل نیست که او را غیر بهداشتی می داند؛ نه چنین نیست بلکه شاید علّت نجس بودن او یکی از امور زیر باشد:

 

* جلوگیری از تأثیر گذاری روحی و فکری کافر بر مسلمان

هرگاه یک مسلمان با یک کافر، مانند برادران دینى خود معاشرت داشته باشد در این صورت به حکم قانونِ «همرنگی» به رنگ آنان در می‏آید. نتیجة این معاشرتِ نزدیک، این می‏شود که رفتار و کردار کافران در روحیة مسلمانان اثر بگذارد. البته این مطلب تازگى ندارد؛ همیشه مصلِحین به افراد معمولى سفارش مى کنند که از معاشرت با افراد منحرف، دورى کنند.(1)

 
ممکن است کسی اشکال کند و بگوید اینطور نیست که همیشه افراد کافر بر مسلمانان، تأثیر منفی بگذارد؛ شاید اگر مسلمانان با کافران، راحت ارتباط برقرار کنند نه تنها اثر منفی نگیرند بلکه بر آنها اثر مثبت هم بگذارند.

در جواب این اشکال باید گفت شکی نیست که تأثیر رفتار یک کافر که برنامة زندگى او مطابق خواست‏هاى نفسانى است، سریع‏تر و نافذتر است؛ زیرا در زندگى او، اختلاط زن و مرد، رقص، شراب، قمار، برخى از اعمال منافى عفّت و اعمال نفسانی دیگر، بی‏اشکال است و مسلّما تأثیر این عوامل، سریع‏تر از تأثیر رفتار مسلمان بر روى کافر است. البته ما منکر آن نیستیم که گاهى ممکن است معاشرت یک مسلمان، روى افراد کافر اثر بگذارد، اما بدیهی است که تأثیر این نوع معاشرت‏ها، به مراتب کمتر از تأثیر معاشرت کافر روى مسلمانان است.

 

شاید شخص دیگری  باز  اشکال  کند و بگوید اگر یک مسلمانی واقعا ایمانی قوی و اطلاعات دینی وسیعی داشته باشد قطعا کافران در او اثر نمی گذارند و بنابراین دیگر نباید یک کافر برای او نجس باشد؛ پس این حکم اسلام برای همة افراد نبوده و فقط مختصّ مسلمانانی است که ایمان ضعیف یا اطلاعات دینی کمی دارند.

در جواب این اشکال نیز باید گفت نه! احکام اسلام جنبة خصوصى ندارد و براى این که حریم آن محفوظ بماند باید عمومیّت داشته و در مورد همة افراد باشد، چرا که در غیر این صورت هرکس به بهانة اینکه ایمان قوی و یا اطلاعات دینیِ زیادی دارد  با آنها معاشرت مى کند و به کلّى حریم قانون شکسته مى شود

* حکمت دوم: این حکم اسلام، مجازاتی است برای کافر

نجس شمردن کافر، مجازاتی برای اوست؛ چون کافر به خاطر کفر به خدا بزرگترین جرم را از نظر اسلام انجام داده است و در نتیجه سزاوار این کیفر می باشد؛ چنانچه در مورد مسلمان های فاسقی که مرتّب مرتکب گناهان کبیره می-شوند (مانند شارب الخمر، دزد، زناکار و رباخوار) نیز در مقرّرات اسلامى محرومیت هایى هست، مثل اینکه شهادت دادنشان قبول نمى شود و از مناصبى که شرط آن عدالت است محروم  مى گردند.(2)

 


نکتة مهم:

در پایان باید به این مطلب توجه کرد که هر چند اسلام، کافر را نجس می داند اما این بدان معنی نیست که مسلمانان نمی توانند با آنها رابطه برقرار کنند؛ نه چنین نیست، زیرا اسلام روابط اقتصادى و تجارتى و امثال آن با کفّار را با شرایط معیّنى اجازه داده، امّا اجازه نداده که رفیقِ سفره و کاسه شوند یعنى، هم خواسته از منافع آنها بهره مند گردند و هم از ضررهاى عقیدتى و اخلاقى آنان جلوگیری کرده باشد. آری مسلمانان می توانند حتی در برخی موارد خاصّ، با آنها بحث های دینی کرده و در صورت لزوم آنها را هدایت کنند.(3)


-------------------------------------------

(1)در سرزمین تبوک، ص 92

(2)به سوی آفریدگار، لطف الله گلپایگانی، سؤال 14

(3) به نقل از کتاب: پاسخ به شبهات دینی، حسین جمالی