گنجینه

مطالب مفید برای شما دوست عزیز

گنجینه

مطالب مفید برای شما دوست عزیز

گنجینه
طبقه بندی موضوعی

کانال گنجینه
اینستگرام گنجینه
آپارات گنجینه
بایگانی
پیوندهای روزانه

۵۲ مطلب در خرداد ۱۳۹۳ ثبت شده است

صحبت کردن و ارتباط با نامحرم

شنبه, ۳۱ خرداد ۱۳۹۳، ۱۲:۰۸ ب.ظ
از جمله لوازم ضروری ارتباط، صحبت کردن است. اسلام صحبت کردن لازم و ضروری زن و مرد نامحرم را در امورات و کارهای روزمره زندگی مانند: خرید و فروش، تعلیم و تعلم، پرس و جو، آن هم با رعایت کامل حدود شرعی حرام نمی‌داند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ خرداد ۹۳ ، ۱۲:۰۸
مجید کمالی

تبلیغ نوشتاری در احادیث اسلامی

شنبه, ۳۱ خرداد ۱۳۹۳، ۱۲:۰۶ ب.ظ


تبلیغ نوشتاری در احادیث اسلامی

منتشرشده در آموزش تبلیغ
یکشنبه, 02 فروردین 773

سپیده سخن

تبلیغ از یک جهت بر سه گونه است:

1. تبلیغ گفتاری؛

2. تبلیغ رفتاری؛

3. تبلیغ نوشتاری.

در فرهنگ معمول مردم، «تبلیغ گفتاری‌» که تبلیغی شنیداری است و با گوش و از راه شنیدن انجام می‌پذیرد، تبلیغ مطبوعتر و مقبولتری است تا «تبلیغ نوشتاری‌» که تبلیغی دیداری است و با چشم و از راه دیدن انجام می‌گیرد.

یکی از دلیل‌های این مطبوعی و مقبولی را می‌توان در آسانی و ارزانی دستیابی به تبلیغ گفتاری نسبت به تبلیغ نوشتاری جست و جو کرد؛ اما در احادیث اسلامی - آن سان که خواهید دید و خواهید خواند - گاه تعبیرها و تعریف‌ها و حتی تعلیل‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد «تبلیغ نوشتاری‌» در «احادیث اسلامی‌» ، از جایگاه مطبوع‌تر و مقبول تری برخوردار است. بدین رو، بر آن شدیم تا «40 حدیث‌» در این زمینه را برگزینیم و به دوستداران تبلیغ نوشتاری و احادیث اسلامی پیشکش کنیم؛ و اما قلم زدن در باب «تبلیغ رفتاری‌» را به فرصتی دیگر بسپاریم.

گفتنی است که این احادیث را - برخلاف دیگر ترجمه هایمان - به طرز و سبکی دیگر ترجمه کرده ایم به گونه‌ای که ممکن ست شمیم «نوگرایی‌» از آن به مشامتان رسد؛ اما اندکی آن هارا تحمل نمایید و با این حدیث نگار، شعرهای زیرین را زمزمه کنید، شاید که در چشم شما آید:

گر متاع سخن امروز کساد است «کلیم‌»                        تازه کن طرز که در چشم خریدار آید

* * *

فسانه گشت و کهن شد حدیث اسکندر                        سخن نو آر که نو را حلاوتی است دگر

امید داریم این «حدیث گزینی‌» و «حدیث نویسی‌» که از سنت حسنه «چهل حدیث نویسی‌» برگرفته شده است، مطبوعتان آید و مقبولتان افتد:

چهل حدیث معصوم در این صحیفه آمد                       بود کزین صحیفه شمیم گل برآید

1) نخستین قلمزن که بود؟

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«یا اباذر اربعة من الانبیآء سریانیون: ادم وشیث واخنوخ (وهو ادریس وهو اول من خط بالقلم) و نوح...؛ (1) ای ابوذر! چهارتن از پیامبرانند که سریانی اند و آن آدم است و شیث است و اخنوخ است و نوح. و اخنوخ همان ادریس است و نخستین کسی است که با قلم نوشته است.‌»

2) پژواک قلم تا کجا که نمی‌رسد

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«ثلاث تخرق الحجب وتنهی الی ما بین یدی الله: صریر اقلام العلمآء ووطی اقدام المجاهدین و صوت مغازل المحصنات؛ (2) سه [بانگ طنین انداز] است که پرده‌ها می‌درد و پژواک آن در فرجام به خدا می‌رسد: بانگ قلم‌های دانشمندان؛ بانگ قدم‌های مجاهدان؛ و بانگ چرخ بافندگی پاکزنان.‌»

3) چرا زکات دست خود نمی‌دهی؟

امام صادق علیه السلام:

«... زکوة الید البذل والعطآء والسخآء بمآ انعم الله علیک به وتحریکها بکتبه العلوم ومنافع ینتفع بها المسلمون فی طاعة الله تعالی...؛ (3) زکات دست بذل و دهش و بخشش است از نعمت‌هایی که خدا به تو ارزانی داشته است و جنباندن آن است به نگارش دانش‌ها و بهره‌هایی که مسلمانان از آن در راه فرمانبری خدای بزرگ بهره مند شوند.‌»

4) مرکب دانشوران، برتر آمد ز خون شهیدان

امام صادق علیه السلام:

«اذا کان یوم القیامة جمع الله عزوجل الناس فی صعید واحد ووضعت الموازین فتوزن دمآء الشهدآء مع مداد العلماء فیرجح مداد العلمآء علی دمآء الشهداء؛ (4) آن گاه که روز رستخیز شود، خدای بزرگ همگان را در یک سرزمین گرد هم آورد و ترازوهای ارزش سنج در پیش نهاده شود. چون خون‌های شهیدان با مرکب قلم دانشمندان به سنجش آید، مرکب قلم دانشمندان بر خون‌های شهیدان برتری یابد.‌»

5) آنان که ادیب ترند، از همسانان خود برترند

امام جواد علیه السلام:

«ما استوی رجلان فی حسب ودین قط الا کان افضلهما عند الله عزوجل ادبهما...؛ (5) دو کس که در شرافت و دیانت همسنگ همند یافت نمی‌شود مگر آنکه نزد خدای بزرگ ادیب ترینشان برتر از دیگری است.‌»

6) فرهنگ مکتوب و این همه پاداش!

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«المؤمن اذا مات وترک ورقة واحدة علیها علم تکون تلک الورقة یوم القیامة سترا فیما بینه وبین النار واعطاه الله تبارک وتعالی بکل حرف مکتوب علیها مدینة اوسع من الدنیا سبع مرات؛ (6) مؤمن چون از دنیا رود و برگه‌ای دانش دار از خود بر جای نهد، این برگه در روز رستخیز، میان او و آتش دوزخ پرده‌ای شود. و خدای خجسته و بزرگ برای هر حرفی که بر آن برگه نوشته شده باشد، شهری به فراخناکی هفت گیتی به وی بخشد.‌»

7) ای قلمزنان! به کدامین راه می‌زنید؟

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«یؤتی بصاحب القلم یوم القیامة فی تابوت من نار یقفل علیه باقفال من نار فینظر قلمه فیما اجراه فان کان اجراه فی طاعة الله ورضوانه فک عنه التابوت وان کان اجراه فی معصیة الله هوی فی التابوت سبعین خریفا...؛ (7) در روز رستخیز، قلمزن را در تابوتی آتشناک بیاورند که قفل‌هایی آتشناک نیز بر آن بسته باشند. آن گاه به قلمش بنگرند که در چه راه به کار بسته است. اگر در فرمانبری و خرسندی کردگار به کار بسته است، آن تابوت از او برگیرند. و اگر در فرمان نابری کردگار به کار بسته است، هفتاد خزان در آن تابوت به عذابش کشند.‌»

8) تحقیقات و تالیفات خود را نقد بزنید

امام حسین علیه السلام:

«... من دلائل العالم انتقاده لحدیثه...؛ (8) ... از نشانه‌های دانشور، به نقد کشیدن سخن خویش است.‌»

9) اگر که پاک نگاری جای تو در بهشت است

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«من مات ومیراثه الدفاتر والمحابر وجبت له الجنة؛ (9) هر که از دنیا رود و میراثش دفترها و دوات‌ها بود، باید بهشت ارزانی او شود.‌»

10) در سایه سار قلم، زندگی بس چه زیباس ت!

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«... القلم من الله نعمة عظیمة ولولا القلم لم یستقم الملک والدین ولم یکن عیش صالح؛ (10) قلم نعمتی است بزرگ از سوی کردگار. و قلم اگر نبود، سیاست و دیانتی استوار نمی‌شد و زیستن خوشی در روزگار نبود.‌»

11) قلم جاودانه می‌کند همه را

امام صادق علیه السلام:

«تامل یا مفضل! ما انعم الله [به علی الانسان] ... الکتابة التی بها تقید اخبار الماضین للباقین واخبار الباقین للاتین وبها تخلد الکتب فی العلوم والاداب وغیرها...؛ (11) درنگی کن مفضل! از نعمت‌های الهی برای آدمی «نوشتن‌» باشد که به وسیله آن رخدادهای گذشتگان برای بازماندگان و رویدادهای زندگان برای آیندگان به بند کشیده می‌شود و نوشتارهای علمی و اخلاقی و جز آن جاودانه می‌ماند.‌»

12) شگفتا! نوشتار برتر از گفتار گشته

امیرمؤمنان علی علیه السلام:

«رسول الرجل ترجمان عقله وکتابه ابلغ من نطقه؛ (12) پیک آدمی نمایانگر خرد اوست و نوشتار آدمی رساتر زگفتار اوست.‌»

13) این گونه نگار

امام امیرمؤمنان علی علیه السلام:

«کتاب المرء معیار فضله ومسبار نبله؛ (13) نوشتار هر کسی نشان از فرزانگی‌اش دارد و میزان فرهیختگی‌اش را نمایاند.‌»

14) برکرانه قلمت چه جلوه گر است؟

امام امیرمؤمنان علی علیه السلام:

«عقول الفضلآء فی اطراف اقلامها؛ (14) خرد ورزی‌های فرهیختگان [جلوه گر است] برکرانه قلم هایشان.‌»

15) کیفیت نوشته ات نشانه عقل توست

امام امیرمؤمنان علی علیه السلام:

«ثلاثة تدل علی عقول اربابها الرسول والکتاب والهدایة؛ (15)

سه چیز است نمودار خردمندی خردمندان: پیک است و نوشتار است و ارمغان انسان.‌»

16) فرصت از دست مده که پشیمان می‌شوی

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«اکتبوا العلم قبل ذهاب العلمآء وانما ذهاب العلم بموت العلمآء؛ (16) دانش نگار باشید پیش از آنکه دانشوران از دست روند؛ که با از دست رفتن دانشوران، دانش نیز از دست رود.‌»

17) تا نوشته ات باقی است پاداش تو هم جاری است

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«من کتب عنی علما او حدیثا لم یزل یکتب له الاجر ما بقی ذلک العلم والحدیث؛ (17) هر که دانش یا سخنی از من نگاشته است، پاداش او نیز هماره نگاشته شده است تا هنگامی که آن دانش و سخن برجا مانده است.‌»

18) خوشا آنان که دائم در کتابند

امام صادق علیه السلام به مفضل فرمودند:

«اکتب وبث علمک فی اخوانک فان مت فاورث کتبک بنیک فانه یاتی علی الناس زمان هرج لا یانسون فیه الا بکتبهم؛ (18) دانش خویش به نگارش در آر و در میان برادرانت گسترده دار. و چون مرگت فرا رسد، نگاشته‌های خویش برای فرزندانت به ارث گذار؛ که مردمان را روزگاری در پیش است آشوبدار و همدمی ندارند به جز نوشتار.‌»

19) نگارش، شکارچی دانش است

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«العلم صید والکتابة قید...؛ (19) دانش شکار است و نگارش دام [آن] است.‌»

20) تویی دلارام من

امام صادق علیه السلام:

«القلب یتکل علی الکتابة؛ (20) دل با نگارش مطمئن می‌شود.‌»

21) با مشکل حافظه، این کار باید کردن

امام حسن علیه السلام به فرزندان خود و فرزندان برادر خود فرمودند:

«فتعلموا العلم فمن لم یستطع منکم ان یحفظه فلیکتبه ولیضعه فی بیته؛ (21) دانش فراگیرید. و هر که از شما در حفظ آن تاب و توان ندارد، دانش به نگارش آرد و در خانه خود نگه دارد.‌»

22) دانش در بند نگارش بکش

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«قیدوا العلم بالکتاب [بالکتابة]؛ (22) در بند [خویش] کشید دانش را با نگارش.‌»

23) بی نام تو نامه کی کنم باز

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«کل کتاب لا یبدا فیه بذکر الله فهو اقطع؛ (23) هر نگاشته که یاد کردی از کردگار در آغازش نباشد، آن نگاشته بس گسسته باشد.‌»

24) ترک «بسم الله...‌» چون ترک نماز است

امام هادی علیه السلام به شخصی که نامش داوود بود، فرمودند:

«... یا داوود لو قلت: ان تارک التسمیة کتارک الصلاة لکنت صادقا؛ (24) ای داوود! اگر بگویم آن کس که «بسم الله...‌» را ترک کند همسان آن کس است که نماز به جا نمی‌آورد، سخنی راست گفته‌ام.‌»

25) به نام آن که رحمان و رحیم است...

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«بسم الله الرحمن الرحیم مفتاح کل کتاب؛ (25) بسم الله...‌» آغاز هر نوشته‌ای است.‌»

26) با خط زیبا بنویس: «بسم الله...‌»

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«من کتب «بسم الله الرحمن الرحیم‌» فجوده تعظیما [لله] فقد غفر [الله] له؛ (26) هر که «بسم الله...‌» با خط خوش نگارد تا بزرگی خدا را پاس دارد، خدا [نیز] وی را ببخشاید.‌»

27) به پر برگی کتابت نناز؛ به پر باری کتابت بناز!

امام امیرمؤمنان علی علیه السلام:

«احمق الناس من حشی کتابه بالترهات...؛ (27) هر که نگاشته خویش با یاوه نگاری‌ها انباشته کرده است، نابخردترین مردم است.‌»

28) چرا نوشته هایت را موضوع بندی و دسته بندی نمی‌کنی؟

امام باقر علیه السلام به نویسنده نوشته هایش فرمودند:

«ان یصنع هذه الدفاتر کراریس وقال علیه السلام: وجدنا کتب علی علیه السلام مدرجة؛ (28) این دفترها باید قسمت قسمت شوند؛ [و فرمودند:] که ما خودمان نوشته‌های علی علیه السلام را نیز تقسیم بندی شده دیدیم.‌»

29) همراه خود چرا قلم نداری؟

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله به کسی که برخی از کارهایش را به وی می‌گفت و او می‌نوشت، فرمودند:

«ضع القلم علی اذنک فهو اذکی للمملی؛ (29) قلم برگوش خود بگذار که این کار به یاد آورنده‌تر است هر نگارنده‌ای را.‌»

30) قلم به داد حافظه می‌رسد

مردی از انصار هماره در مجلس پیامبر صلی الله علیه و آله حضور می‌یافت و احادیثی را می‌شنید و شیفته آن‌ها می‌شد، ولی نمی‌توانست آن‌ها را حفظ کند. مشکل خود را به پیامبر صلی الله علیه و آله عرض کرد. حضرت به او فرمودند:

«استعن بیمینک (واوما بیده،‌ای خط)؛ (30) یاری بجو از دست خویش (و حضرت به دست او اشاره فرمود که با آن بنویس)‌».

31) نه غلط بگوییم، نه غلط بنویسیم

امام صادق علیه السلام:

«اعربوا حدیثنا فانا قوم فصحآء؛ (31) سخن ما [شیوا گویید و] شیوا نگارید؛ که ما از [تبار] شیوا سخنانیم.‌»

32) هان! چرا فیش برداری نمی‌کنی؟

امام صادق علیه السلام به ابوبصیر فرمودند:

«دخل علی اناس من اهل البصرة فسالونی عن احادیث وکتبوها فما یمنعکم من الکتاب؟ اما انکم لن تحفظوا حتی تکتبوا؛ (32) مردمانی از بصره نزد من آمدند و سخنانی از من پرسیدند و آن هارا همه نوشتند. پس آن چه چیز است که شما را از نوشتن باز داشته است؟ هان! که تا به نوشتن رو نیاورید، به حفظ هم دست نمی‌یابید.‌»

33) برای حروفچین و ویراستار، خوش خط بنگار و فاصله هم بگذار

امام امیر مؤمنان علی علیه السلام:

«الق دواتک واطل جلفة قلمک وفرج بین السطور وقرمط بین الحروف فان ذلک اجدر بصباحة الخط؛ (33) در دوات خویش لیقه (34) گذار و نوک قلم خویش دراز بدار و میان سطرها فاصله گذار و حروف نزدیک به یکدیگر نگار که این چنین کار، زیبایی خط را بود سزاوار.‌»

34) چرا نوشته هایت را بازنگری و بازنگاری نمی‌کنی؟

امام امیر مؤمنان علی علیه السلام:

«اذا کتبت کتابا فاعد فیه النظر قبل ختمه فانما تختم علی عقلک؛ (35) هرگاه چیزی نوشتی، باید که پیش از مهر نمودنش دگربار در آن بنگری، چرا که بر خرد ورزی خویش مهر پایان می‌زنی.‌»

35) دلم جز با کتاب آرام ندارد

امام امیر مؤمنان علی علیه السلام:

«من تسلی بالکتب لم تفته سلوة؛ (36) آرامشی از دست نداده است آن که با کتاب‌ها آرامش به دست آورده است.‌»

36) هر کتابی ترجمانی است

امام امیر مؤمنان علی علیه السلام:

«الکتاب ترجمان النیة؛ (37) کتاب یک برگردان است از آنچه درون [کتاب نگار] است.‌»

37) گل سرای دانشوران چیست؟

امام امیر مؤمنان علی علیه السلام:

«الکتب بساتین العلمآء؛ (38) کتاب‌ها باغستان‌های دانشورانند.‌»

38) این سخنگو کیست که در برابرت نیست؟

امام امیر مؤمنان علی علیه السلام:

«نعم المحدث الکتاب؛ (39) چه خوش سخن گوید این کتاب.‌»

39) آینده را هم به تماشا بایست

امام صادق علیه السلام:

«احتفظوا بکتبکم فانکم سوف تحتاجون الیها؛ (40) کتاب‌های خویش نگاهبان باشید، زودا که نیازمندشان شوید.‌»

40) تا این زمان، یک «چهل حدیث‌» نوشته ای؟

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:

«من کتب عنی اربعین حدیثا رجآء ان یغفر الله له غفر له واعطاه ثواب الشهدآء؛ (41) هر کس چهل حدیث از من بنگارد به آن امید که خدایش آمرزد، خدا نیز او را آمرزد و پاداش شهیدانش دهد.‌»

  • پاورقــــــــــــــــــــی

 

 

1) بحارالانوار، ج 11، ص 32.

2) تفسیر نمونه، ج 24، ص 377.

3) سفینة البحار، ج 2، ص 461.

4) کتاب من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 398.

5) وسائل الشیعة، ج 4، ص 866.

6) بحارالانوار، ج 2، ص 144.

7) میزان الحکمة، ج 8، ص 266.

8) تحف العقول، ابن شعبه حرانی، تصحیح علی اکبر غفاری، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1404، ص 248.

9) ارشاد القلوب دیلمی، باب 51.

10) مستدرک الوسائل، ج 13، ص 258.

11) مستدرک الوسائل، ج 13، ص 258.

12) معجم الفاظ غرر الحکم، ص 961.

13) همان، ص 960.

14) همان، ص 939.

15) همان، ص 961.

16) میزان الحکمة، ج 8، ص 324.

17) همان، ص 325.

18) الکافی، ج 1، ص 52.

19) مکاتیب الرسول صلی الله علیه و آله، ج 1، ص 361.

20) الکافی، ج 1، ص 52.

21) بحارالانوار، ج 2، ص 152.

22) تحف العقول (مترجم) ، ص 35.

23) مستدرک الوسائل، ج 8، ص 434.

24) بحارالانوار، ج 76، ص 50.

25) میزان الحکمة، ج 8، ص 326.

26) مستدرک الوسائل، ج 8، ص 433.

27) همان، ج 11، ص 322.

28) همان، ج 17، ص 293.

29) بحارالانوار، ج 76، ص 50.

30) همان، ج 2، ص 152.

31) الکافی، ج 1، ص 52.

32) بحارالانوار، ج 2، ص 153.

33) نهج البلاغه، سخن کوتاه 307.

34) لیقه‌» چیزهایی همچون ابریشم و نخ و موی است که در دوات گذارند و مرکب بر آن ریزند تا مرکب لایق و شایسته نوشتن گردد.

35) معجم الفاظ غرر الحکم، ص 960.

36) همان، ص 961.

37) همان، ص 960.

38) همان، ص 961.

39) همان، ص 961.

40) الکافی، ج 1، ص 52.

41) مکاتیب الرسول صلی الله علیه و آله، ج 1، ص 361.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ خرداد ۹۳ ، ۱۲:۰۶
مجید کمالی

تقویم تبلیغی ماه مبارک رمضان

شنبه, ۳۱ خرداد ۱۳۹۳، ۱۲:۰۳ ب.ظ


تقویم تبلیغی ماه مبارک رمضان

منتشرشده در تقویم تبلیغی
دوشنبه, 23 خرداد 775

اعمال عمومی ماه رمضان

1 ـ روزه داشتن

چنانچه افراد مکلّف عذر شرعی نداشته باشند، روزه‌های این ماه بر آنان واجب است.

2 ـ صدقه دادن (1)

3 ـ ترک گناه

از بهترین کارهای این ماه ترک گناه است. (2)

4 ـ تلاوت قرآن

بهار قرآن، ماه رمضان است، از امام صادق علیه السلام نقل شده است: «با قرائت قرآن به استقبال این ماه بروید.‌» (3)

5 ـ تعقیبات مخصوص

پس از نماز این تعقیبات خوانده شود.

«اللّهم ارزقنی حج بیتک الحرام فی عامی هذا و فی کلّ عام...

یاعلی یاعظیم، یاغفور یارحیم، انت الرّب العظیم...

اللّهم ادخل علی اهل القبور السّرور، اللّهم اغن کلّ فقیر...‌»

صورت کامل آن‌ها در مفاتیح الجنان، آمده است. (4)

6 ـ پرهیز از پرخوری

کسانی که در این ماه از روزه داشتن مثل مسافران معافند، مکروه است که پرخوری کنند. (5)

7 ـ خواندن دعای مخصوص

هر روز ماه مبارک رمضان که در ضمن اعمال روزهای این ماه در مفاتیح ذکر شده است. (6)

8 ـ قبل از اینکه 23 روز از ماه رمضان بگذرد، مسافرت‌های غیر ضروری کراهت دارد. (7)

9 ـ احترام به کوچک و بزرگ

حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله هنگام ورود این ماه در فرازی از مواعظ خود فرموده است:

«به بزرگان احترام گذارید و کودکان را مورد مهربانی و عطوفت قرار دهید، با نزدیکان خود رفت و آمد داشته باشید. آن که در این ماه اخلاقش را نیکو نماید، جواز عبور از صراط را به دست آورده است.‌» (8)

10 ـ اطعام روزه داران (9)

11 ـ خواندن دعای افتتاح در هر شب (10)

12 ـ خواندن نافله هر شب (11)

13 ـ غسل

در شب‌های فرد و تمام شب‌های دهه آخر ماه مبارک رمضان، غسل مستحب است. (12)

14 ـ رعایت آداب افطار:

الف ـ هنگام افطار، پس از تلاوت سوره قدر، دعای زیر خوانده شود.

«اللهم لَکَ صُمتُ وَ عَلی رزقِکَ افطرْتُ وَ عَلَیکَ تَوکلتُ؛ پروردگارا برای تو روزه گرفتم و با رزقِ تو افطار کردم و بر تو توکل کردم.‌»

ب ـ با غذای حلال، روزه خود را باز نماید و بهتر است با خرما باشد.

ج ـ بهتر است افطار بعد از نماز مغرب و عشا باشد، مگر آن که ضعف بر او غلبه کرده باشد، یا گروهی منتظر او باشند. (13)

15 ـ دعای افتتاح در هر شب ماه مبارک رمضان خوانده شود. (14)

16 ـ نافله مخصوص هر شب ماه مبارک رمضان. (15)

شب اول ـ چهار رکعت در هر رکعت بعد از حمد پانزده مرتبه سوره قل هو الله احد...

شب دوم ـ چهار رکعت، در هر رکعت بعد از حمد بیست مرتبه سوره اناانزلناه فی لیلة القدر...

شب سوم ـ ده رکعت در هر رکعت بعد از حمد پنجاه مرتبه سوره قل هو الله احد....

شب چهارم ـ هشت رکعت در هر رکعت بعد از حمد بیست مرتبه سوره انا انزلناه فی لیلة القدر...

شب پنجم ـ دو رکعت در هر رکعت بعد از حمد پنجاه مرتبه سوره قل هو الله احد...‌» و بعد از سلام صد مرتبه صلوات.

شب ششم ـ چهار رکعت در هر رکعت بعد از حمد یک مرتبه سوره تبارک الذی بیده الملک

شب هفتم ـ چهار رکعت در هر رکعت بعد از حمد سیزده مرتبه سوره انا انزلناه فی لیلة القدر...

شب هشتم ـ دو رکعت در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سوره قل هو الله احد.... و بعد از سلام هزار مرتبه سبحان الله

شب نهم ـ شش رکعت در بین نماز مغرب و عشا خوانده شود که در هر رکعت بعد از حمد هفت مرتبه آیة الکرسی و بعد از اتمام، پنجاه مرتبه اللهم صل علی محمد و آل محمد.

شب دهم ـ بیست رکعت در هر رکعت بعد از حمد سی مرتبه سوره قل هو الله احد...

شب یازدهم ـ دو رکعت در هر رکعت بعد از حمد، بیست مرتبه سوره انا اعطیناک الکوثر

شب دوازدهم ـ هشت رکعت در هر رکعت بعد از حمد سی مرتبه انا انزلناه فی لیلة القدر

شب سیزدهم ـ چهار رکعت در هر رکعت بعد از حمد بیست و پنج مرتبه سوره قل هو الله احد

شب چهاردهم ـ شش رکعت در هر رکعت بعد از حمد سی مرتبه سوره اذا زلزلت الارض زلزالها...

شب پانزدهم ـ چهار رکعت در دو رکعت اول بعد از حمد صد مرتبه سوره قل هو الله احد و در دو رکعت دیگر پنجاه مرتبه سوره قل هو الله احد

شب شانزدهم ـ دوازده رکعت در هر رکعت بعد از حمد دوازده مرتبه سوره الهیکم التکاثر

شب هفدهم ـ دو رکعت در رکعت اول بعد از حمد هر سوره که بخواهد، بخواند و در رکعت دوم بعد از حمد صد مرتبه قل هو الله احد و بعد از سلام صد مرتبه لا اله الا الله

شب هیجدهم ـ چهار رکعت در هر رکعت بعد از حمد بیست و پنج مرتبه انا اعطیناک الکوثر

شب نوزدهم ـ پنجاه رکعت در هر رکعت بعد از حمد سوره اذا زلزلت الارض زلزالها...

شب بیستم تا شب بیست و چهارم ـ در هر یک هشت رکعت به هر سوره‌ای که بخواهد بخواند.

شب بیست و پنجم ـ هشت رکعت در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سوره قل هو الله احد

شب بیست و ششم ـ هشت رکعت در هر رکعت بعد از حمد صد مرتبه سوره قل هو الله احد

شب بیست و هفتم ـ چهار رکعت در هر رکعت بعد از حمد بیست و پنج مرتبه سوره قل هو الله احد

شب بیست و هشتم ـ شش رکعت در هر رکعت بعد از حمد صد مرتبه آیة الکرسی و صد مرتبه قل هو الله احد و صد مرتبه سوره کوثر و بعد از نماز صد مرتبه صلوات

شب بیست و نهم ـ دو رکعت در هر رکعت بعد از حمد بیست مرتبه سوره قل هو الله احد

شب سی‌ام ـ دوازده رکعت در هر رکعت بعد از حمد بیست مرتبه قل هو الله احد و بعد از نماز صد مرتبه صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد.

قابل توجه اینکه، در تمام نمازهای ذکر شده هر دو رکعت، با یک سلام است.

مناسبت‌ها و اعمال مخصوص شب‌ها و روزهای ماه مبارک رمضان

شب اول

اعمال

1 ـ زیارت حضرت ابا عبد الله الحسین علیه السلام (16)

2 ـ خواندن دعای مخصوص شب اول ماه رمضان. این دعا در مفاتیح الجنان در ضمن اعمال شب اول آمده است. (17)

روز اول

اعمال

1 ـ غسل (18)

2 ـ نماز؛ این نماز دو رکعت است که در رکعت اول بعد از حمد سوره فتح و در رکعت دوم بعد از حمد هر سوره‌ای که خواست بخواند. (19)

3 ـ معطر کردن

4 ـ دعای روز اول ماه رمضان خوانده شود. (20)

روز سوم

مناسبت‌ها

1 ـ نزول انجیل بر حضرت عیسی علیه السلام

2 ـ وفات شیخ مفید در سال 413 ه. ق

3 ـ جنگ تبوک در سال 9 ه. ق.

روز ششم

مناسبت‌ها

1 ـ نزول تورات بر حضرت موسی علیه السلام

2 ـ ولایتعهدی امام رضا علیه السلام در سال 201 ه. ق.

اعمال

1 ـ نماز؛ این نماز دو رکعت است که در هر رکعت بعد از سوره حمد 25 مرتبه قل هو الله احد... خوانده شود.

2 ـ دعای روز ششم.

شب سیزدهم

اعمال

1 ـ نماز: دو رکعت است که مطابق نماز سیزده رجب است که در هر رکعت بعد از حمد سوره یس، ملک و اخلاق خوانده شود. (21)

2 ـ خواندن دعای مجیر (22)

شب چهاردهم

1 ـ چهار رکعت نماز مطابق دستور شب سیزدهم رجب که در دستور شب سیزدهم ماه رمضان ذکر شد.

2 ـ قرائت دعای مجیر

شب پانزدهم

اعمال

1 ـ شش رکعت نماز؛ مطابق نمازی است که در شب سیزدهم و چهاردهم ذکر شد.

2 ـ دعای مجیر

3 ـ زیارت امام حسین علیه السلام (23)

روز پانزدهم

مناسبت

ولادت با سعادت امام حسن مجتبی علیه السلام در سال سوم هجری قمری.

روز هفدهم

مناسبت

جنگ بدر در سال دوم هجرت در این روز اتفاق افتاد (24)

روز نوزدهم

مناسبت

ضربت خوردن حضرت علی علیه السلام در سال 40 ه. ق

شب نوزدهم ماه مبارک رمضان با شب‌های بیست و یکم و بیست و سوم ـ که به عنوان شب قدر در روایات از آن یاد شده است ـ از فضایل بسیاری برخوردار بوده و دارای اعمال مشترک و اعمال مخصوص هستند که در ذیل توضیح داده می‌شود:

اعمال شب‌های قدر

الف ـ اعمال مشترک

1 ـ غسل؛ باید مقارن غروب آفتاب انجام شود، بهتر است که نماز شام با این غسل خوانده شود. (25)

2 ـ نماز؛ این نماز دو رکعت است که در هر رکعت بعد از حمد، هفت بار سوره توحید و پس از نماز هفتاد مرتبه «استغفر الله و اتوب الیه» خوانده شود.

3 ـ احیاء

4 ـ قرآن بر سر گرفتن

5 ـ خواندن صد رکعت نماز

6 ـ خواندن دعای مخصوص (اللهم انی اَمسَیتُ لَکَ عبدا داخرا... (26)

7 ـ صدقه

8 ـ خواندن دعای جوشن کبیر

ب ـ اعمال مخصوص شب نوزدهم

1 ـ خواندن صد مرتبه «استغفر الله ربی و اتوب الیه»

2 ـ خواند صد مرتبه «اللهم العن قتلة امیر المؤمنین»

روز بیستم

مناسبت

فتح مکه در سال هشتم ه. ق

روز بیست و یکم

مناسبت

 شهادت حضرت علی علیه السلام در سال 40 ه. ق

شب؛ اعمال مشترک آن در شب نوزدهم توضیح داده شد.

روز؛ اعتکاف (یک عمل مستحبی است که حداقل مدت سه روز یا بیشتر جهت عبادت در مسجد می‌مانند) در دهه آخر ماه مبارک رمضان فضیلت بسیار دارد.

شب بیست و سوم

اعمال

1 ـ اعمال مشترک که در اعمال شب نوزدهم ذکر شد.

2 ـ خواندن دعای «اللهم کن لولیک الحجة ابن الحسن...

3 ـ خواندن سوره‌های عنکبوت، روم و دخان.

4 ـ خواندن هزار بار سوره قدر

5 ـ خواندن دعای مخصوص «اللهم امدد لی فی عمری و اوسع لی فی رزقی...» (27)

شب بیست و هفتم

اعمال

1- غسل

2- از امام زین العابدین علیه السلام نقل شده است که این دعا را در این شب مکرر می‌خواند: «اللهم ارزقنی التجافی عن دار الغرور و الاِنابة الی دار الخلود و الاستعداد للموت قبل حُلولِ الفوتِ؛ (28)

خدایا! جدا شدن از این دنیا را روزیم کن و رسیدن به مکان جاودانی را نصیبم فرما و آمادگی برای موت را قبل از رسیدن فوت برایم فراهم کن.‌»

روز بیست و نهم

مناسبت

جنگ حنین در سال هشتم ه. ق

شب سی‌ام

اعمال

1 ـ خواندن دعای وداع با ماه رمضان (دعای 45 صحیفه سجادیه) (29)

2 ـ زیارت امام حسین علیه السلام (30)

3 ـ محاسبه اعمال یک ماه (31)

4 ـ خواندن سوره های: کهف، انعام و یس (32)

5 ـ غسل (33)

6 ـ یک صد مرتبه «استغفرالله و اتوب الیه» (34)

7 ـ خواندن دعای زیر:

«اللهم لاتجعله آخرالعهد من صیامی لشهر رمضان و اعوذ بک اَن یطْلُعَ فَجْرُ هذه اللیلَةِ الاّ فقد غفرتَ لی؛ خدایا این ماه رمضان را آخرین ماه رمضان عمر من قرار مده و پناه می‌برم به تو از این که این شب پایان یابد و طلوع فجر دمیده باشد، الا این که مرا مورد غفران و آمرزش خود قرار دهی.‌»

روز سی‌ام

اعمال

1 ـ خواندن این دعا را که از امیر المؤمنین علیه السلام نقل شده است: «اللهم انی اسئلک اخبات المخبتین و اخلاص الموقنین و موافقة الابرار و استحقاق حقایق الایمان و الغنیمة من کل بِر و السلامة مِن کل اثم و وُجوبَ رَحمَتِکَ و عزائم مغفرَتِکَ و الفوزَ بالجنَة و النجاة من النار؛ (35) خدایا از تو فروتنی و خاکساری در خواست می‌کنم و همچنین اخلاص موقنین و همنشینی با نیکان را و رسیدن به حقایق ایمان و بهره مندی از هر نیکی را و سلامت ماندن از هر گناهی را و وصول به رحمت تو را و بخشش گناهانم را و رسیدن به بهشت و نجات از آتش را»

2 ـ توسل به ائمه اطهار علیهم السلام

مرحوم میرزا جواد ملکی تبریزی در این مورد در کتاب «المراقبات» آورده است: «چون این روز (سی‌ام ماه مبارک رمضان) روز تقدیم اعمال است، در آخر آن به ائمه توجه نموده و با تضرع و تواضع از آنان طلب اصلاح کارهای خویش را بنماید» (36)

 

  • پاورقــــــــــــــــــــی

 

1 ـ بحار الانوار، ج 98، ص 82.

2 ـ همان، ج 96، ص 356، ح 25.

3 ـ همان، ج 1 و3، ص 386، ح 1 و 3.

4 ـ مفاتیح الجنان، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ص 177 ـ 176.

5 ـ عروة الوثقی، ج 2، ص 221.

6 ـ مفاتیح الجنان، ص 202.

7 ـ عروة الوثقی، ج 2، ص 221.

8 ـ بحار الانوار، ج 96، ص 356، ح 25.

9 ـ مصباح کفعمی، ص 632.

10 ـمصباح المتهجد، ص 520.

11 ـ مفاتیح الجنان، ص 238.

12 ـ عروة الوثقی، ج 1، ص 459.

13 ـ مفاتیح الجنان، ص 178.

14 ـ مصباح المتهجد، ص 520 و مفاتیح الجنان، ص 179.

15 ـ بحار الانوار، ج 97، ص 358 و مفاتیح الجنان، ص 238 و زاد المعاد، علامه مجلسی، فصل آخر، اعمال ماه رمضان.

16 ـ بحارالانوار، ج 101، ص 99، ح 29.

17 ـ مفاتیح الجنان، ص 171، چاپ دفتر نشر فرهنگ.

18 ـ عروة الوثقی، ج 1، ص 459.

19 ـ مفاتیح الجنان، ص 220.

20 ـ همان، ص 239؛ مصباح کفعمی، ص 612.

21 ـ مفاتیح الجنان، ص 142.

22 ـ همان، 223 ـ مصباح الکفعمی، ص 268.

23 ـ بحارالانورا، ج 101، ص 99، ح 29.

24 ـ تقویم عبادی، ص 90.

25 ـمفاتیح الجنان، ص 225.

26 ـ همان.

27 ـ همان، ص 235.

28 ـ همان، ص 236.

29 ـ مصباح کفعمی، ص 634.

30 ـ بحار الانوار، ج 101، ص 99، ح 29؛ وسائل الشیعة، ج 10، ص 369.

31 ـ المراقبات، ص 161،

32 ـ مفاتیح الجنان، ص 236.

33 ـ وسائل الشیعه، ج 2، ص 952.

34 ـ مفاتیح الجنان، ص 236.

35 ـ همان.

36 ـ المراقبات، ص 166.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ خرداد ۹۳ ، ۱۲:۰۳
مجید کمالی

آسیب‌های ماهواره از منظر آیات و روایات

جمعه, ۳۰ خرداد ۱۳۹۳، ۱۱:۴۳ ق.ظ

دراین مقاله کوتاه سعی بر آن شده که اهداف شبکه های ماهواره ای و نقشی که بر عهده دارند و همچنین بررسی آسیب‌های ماهواره اعم از آسیب‌های فردی، روحی روانی، خانوادگی، اجتماعی، دینی واعتقادی، و...با توجه به احادیث و آیات قرآن مورد بحث قرار گیرد.

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ خرداد ۹۳ ، ۱۱:۴۳
مجید کمالی

خاطراتی درس آموز از زندگی مقام معظم رهبری

چهارشنبه, ۲۸ خرداد ۱۳۹۳، ۱۱:۴۰ ق.ظ

این خاطرات بخشی کوچکی از زندگی بزرگ مردی ساده زیست که با وجود رهبر بودن از ساده زیست ترین مردم کشور می باشد

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ خرداد ۹۳ ، ۱۱:۴۰
مجید کمالی

برخی از فتواهای فرقه وهابیت و روش تبلیغ آنها

سه شنبه, ۲۷ خرداد ۱۳۹۳، ۰۹:۴۷ ب.ظ

امروزه وهابیت به عنوان یک فرقه ضاله وهابیت تکفیری و آل سعود به گونه‌ ای دست به تخریب اسلام ناب محمدی(صلی الله علیه و آله و سلم) زده که سراسر دنیا با توجه به اعمال و رفتار این گروه افراطی، دین اسلام را به عنوان دینی خشک‌ و خشن که هیچ گونه انعطاف و مهربانی در آن وجود ندارد تلقی می‌کنند. 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ خرداد ۹۳ ، ۲۱:۴۷
مجید کمالی

در حاشیهء کتاب شریف مفاتیح الجنان دعای بسیار مهمی با نام "ادعیه الوسائل الی المسائل" از امام جواد (ع) نقل شده که ایشان از پدرانشان نقل فرموده اند تا می رسد به حضرت علی(ع) و رسول خدا(ص) و جبرئیل از خداوند پیام آورده که این دعاها، کلیدهای گنج های دنیا و آخرتند. اولین دعا از این مجموعه، در بارهء طلب خیر و استخاره است و آخرین دعا نیز در بارهء طلب حاجت است 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ خرداد ۹۳ ، ۱۰:۴۴
مجید کمالی

دیدگاه قرآن و روایات در مورد پیشرفت

دوشنبه, ۲۶ خرداد ۱۳۹۳، ۰۶:۴۰ ب.ظ

در قرآن کریم می توان چند اصل را بعنوان عنصر افزایش پیشرفت و ترقی هم در زندگی دنیوی و هم چنین حیات آخروی نام برد.

۲ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ خرداد ۹۳ ، ۱۸:۴۰
مجید کمالی

وهابیت و جریان های تروریستی سلفی ها و تکفیری ها

دوشنبه, ۲۶ خرداد ۱۳۹۳، ۱۰:۳۴ ق.ظ


وهابیت بعد از محمد بن عبدالوهاب متحول شد. بخصوص از زمانی که “سید قطب” و برادرش “محمد” به انتقاد از تفکرات محمد بن عبدالوهاب برخاستند و مبانی نظری او در بحث توحید را مورد بررسی قرار دادند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ خرداد ۹۳ ، ۱۰:۳۴
مجید کمالی

گوشه هایی از مظلومیت شیعه

شنبه, ۲۴ خرداد ۱۳۹۳، ۰۴:۱۸ ب.ظ

جورج جرداق مسیحی می نویسد:

«شیعه دارای دو عاطفه بارز و قوی است که مرجع ادبیات حماسی شیعه هستند: عاطفه خشم و عاطفه حزن و اندوه.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ خرداد ۹۳ ، ۱۶:۱۸
مجید کمالی