ارزش و ثواب «آیةالکرسى»
«آیة الکرسی» چیست؟ چه فایده و اثری دارد؟
آیا برای دنیای ما هم مؤثر است؟ آیا ... ؟؟؟
جواب این سؤالات را در ادامه مطلب خواهید یافت.
«آیةالکرسی» یکی از بلندترین و مهمترین آیات قرآن کریم است.
در روایات، برای تلاوت «آیةالکرسى»، فضایل و برکات بسیار و نتایج مادی و معنوی فراوانی برشمرده شده است. برخی آیات نام خاصی دارند که آن نام، از متن آیه گرفته شده است. مانند «کرسی» که در آیه ذیل قرار دارد و این آیه، «آیةالکرسی» نامگذاری شده است.
در این مطلب برخی از خواص و نتایج تلاوت این آیه را از روایات ذکر مینماییم.
«اللهُ لاَ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لاَ تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلاَ نَوْمٌ لَّهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِی الأَرْضِ مَن ذَاالَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ یَعْلَمُ مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ مَا خَلْفَهُمْ وَلاَ یُحِیطُونَ بِشَیْءٍ مِّنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِمَا شَاء وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَلاَ یَؤُودُهُ حِفْظُهُمَا وَ هُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ.»(بقره/255)
خداست که معبودى جز او نیست زنده و برپا دارنده است. نه خوابى سبک او را فرو مىگیرد و نه خوابى سنگین. آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، از آنِ اوست. کیست آن کس که جز به اذن او در پیشگاهش شفاعت کند؟ آنچه در پیش روى آنان و آنچه در پشت سرشان است مىداند. و به چیزى از علم او، جز به آنچه بخواهد، احاطه نمىیابند. کرسىِ او آسمانها و زمین را در برگرفته، و نگهدارى آنها بر او دشوار نیست، و اوست والاىِ بزرگ.
و البته برخی دو آیه ادامه این آیه را نیز جزء «آیة الکرسی» دانسته‌اند:
«لا إِکْراهَ فِی الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ فقد استَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى لاَ انْفِصامَ لَها وَ اللَّهُ سَمیعٌ عَلیمٌ. اللَّهُ وَلِیُّ الَّذینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ الَّذینَ کَفَرُوا أَوْلِیاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُماتِ أُولئِکَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فیها خالِدُونَ»(بقره/7-256)؛
«در قبول دین، اکراهى نیست. (زیرا) راه درست از راه انحرافى، روشن شده است. بنابراین، کسى که به طاغوت[بت و شیطان، و هر موجود طغیانگر] کافر شود و به خدا ایمان آورد، به دستگیره محکمى چنگ زده است، که گسستن براى آن نیست. و خداوند، شنوا و داناست. خداوند، ولىّ و سرپرست کسانى است که ایمان آوردهاند؛ آنها را از ظلمتها، به سوى نور بیرون مىبرد. (اما) کسانى که کافر شدند، اولیاى آنها طاغوتها هستند؛ که آنها را از نور، به سوى ظلمتها بیرون مىبرند؛ آنها اهل آتشند و همیشه در آن خواهند ماند».
و اما آثار «آیةالکرسی»
نورانیت در قبر
امام صادق(علیهالسلام) فرمودند: وقتی مؤمنی، ثواب قرائت «آیة الکرسى» را به اهل قبور هدیه کند، خداوند برای هر حرفى از این آیه، فرشتهای قرار میدهد که خداوند را براى قاری آن، تا روز قیامت تسبیح کند. و به وى پاداش شصت پیامبر را دهد و خدا در هر قبرى از شرق تا غرب، چهل شمع از نور قرار میدهد و قبرهاى آنها را وسعت دهد.[١]
نتیجه قرائت آیة الکرسى
از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) روایت شده است که فرمودند: هر کس «آیةالکرسى» را بعد از هر نماز واجب بخواند، چیزى مانع از ورودش به بهشت نخواهد شد، مگر مرگ. (کنایه از این که وقتی مرگش برسد به بهشت میرود. البته باید به این نکته توجه کرد که صرف تلاوت این آیه ملاک نیست بلکه در مورد کسی است که مراقب اعمالش است.) و کسی بر قرائت آن، مواظبت نمىکند، مگر آن کس که صدیق و راستگو باشد.[٢]
اثر تلاوت آیة الکرسی هنگام خواب
رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمود: هر کس آیة الکرسی را در هنگام خواب قرائت کند، خدا او را و خانهاش و خانه همسایگانش را، ایمن خواهد کرد.[٣]
باعث قبولى نماز میشود
از پیغمبر گرامى(صلی الله علیه و آله) روایت شده است که فرمودند: هر کس «آیةالکرسى» را بعد از هر نماز واجب بخواند، نمازش مورد قبول قرار مىگیرد و در امان خدا خواهد بود.[۴]
ثواب «آیةالکرسى» بعد از وضو
از امام باقر(علیهالسلام) روایت شده که فرمودند: هر کس بعد از وضو گرفتن یک بار «آیةالکرسى» بخواند، خدا ثواب چهل سال عبادت را به او عطا کند و مقامش، چهل درجه بالا میرود.[۵]
جهت رفع حاجت
از امیرمؤمنان على(علیهالسلام) روایت شده است که فرمودند: هر گاه یکى از شما حاجتى داشت، صبح پنجشنبه در طلب آن برود، زیرا رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) در دعا گفت: خدایا، در بیرون رفتن امتم در بامداد پنجشنبه برکت قرار ده و چون از منزل برون رفت، آیات سوره آل عمران و «آیةالکرسى» و سوره قدر را بخواند.[۶]
قرائت «آیةالکرسى» بعد از هر نماز
از پیغمبر اکرم(ص) روایت شده است که فرمودند: هر کس «آیةالکرسى» را بعد از هر نماز بخواند، هفت آسمان شکافته گردد و به هم نیاید تا خدا به سوى خوانندهاش نظر رحمت افکند و پس از آن فرشتهاى را برانگیزد که از آن هنگام تا فرداى آن روز، کارهاى خوبش را بنویسد و کارهاى بدش را محو نماید.[٧]
دفع آفت از مال و جان
امام زین العابدین(علیهالسلام) نقل مىنماید که رسول خدا(ص) فرمودند: کسى که چهار آیه اول سوره بقره، «آیةالکرسى»، و دو آیه بعد از آن و سه آیه آخر این سوره را قرائت نماید، خودش و مالش دچار هیچگونه آفتى نخواهد شد، شیطان به او نزدیک نشده و قرآن را فراموش نخواهد کرد.[٨]
حفاظت از گزندها
امام کاظم(علیهالسلام) فرمود: هر کس «آیةالکرسى» را بعد از هر نماز واجب بخواند، به او هیچ گزند و ضرری نرسد.[٩]
کفاره گناهان
امام صادق(علیهالسلام) فرمود: هر کس بعد از نماز جمعه، وقتى که سلام مىدهد، حمد را یک بار، سوره توحید را هفت بار، سوره فلق هفت بار، سوره ناس را هفت بار و «آیةالکرسى»، آیه سخره؛ «إنّ ربّکم الله الذى خَلَق السَّموات ...»[١٠] و آیه ما قبل آخر سوره توبه؛ «لقد جاءکم رسول من انفسکم ...» را بخواند، کفاره گناهان او از آن جمعه تا جمعه دیگر خواهد بود.[١١]
ارزش «آیةالکرسى» در نماز مستحبى
امام صادق(علیهالسلام) فرمود: کسى که در هر رکعت از نماز مستحبى خود، سوره توحید، قدر و «آیةالکرسى» را بخواند، خداوند عمل او را بهترین اعمال خواهد دانست، مگر کسى که مانند او و بیش از او این عمل را انجام دهد.[١٢]
ذکر رسول خدا(صلی الله علیه و آله) در بستر خواب
از محمد بن مروان روایت شده است که امام صادق(علیهالسلام) فرمود: آیا به شما گزارش ندهم آنچه را که شیوه رسول گرامى خدا(صلی الله علیه و آله) بود که هرگاه ایشان به بستر خواب میرفت، چه مىفرمودند؟ گفتم: چرا. فرمود: «آیةالکرسى» را مىخواند و مىگفت: آمنت بالله و کفرت بالطاغوت؛ بار خدایا! مرا در خواب و بیدارىام حفظ فرما.[١٣]
آیة الکرسی، مانع بیمارى
امام رضا(علیهالسلام) فرمود: کسى که به هنگام خواب «آیةالکرسى» بخواند، إن شاءالله از فلج شدن ترسى نخواهد داشت. و هر کس آن را پس از هر نمازى بخواند، هیچ گزنده زهردارى به او آسیب نخواهد رساند.[١۴]
دورى از بلاها و گناهان
به روایت دیگر، هر کس «آیةالکرسى» را بعد از هر نماز واجب بخواند، نمازش قبول گردد و در امان خدا باشد و خدا او را از بلاها و گناهان نگاه دارد.[١۵]
آیة الکرسى در تنهایى
از معصوم رسیده است که فرمود: هر کس تنها در خانهاى شب را به سر برد، باید «آیةالکرسى» را بخواند و باید بگوید: بارخدایا! هراسم را آرام کن و ترسم را بیاساى و در تنهایى کمکم کن.[١۶]
آغاز سفر با آیة الکرسى
امام صادق(علیهالسلام) فرمود: سفر را با دادن صدقه و یا با خواندن «آیةالکرسى» آغاز کن.[١٧]
هنگام عزیمت به سفر
از موسى کاظم(علیهالسلام) روایت شده است: اگر فردى عازم سفر است، بر در خانهاش رو به مسیرى که مىرود، بایستد و سوره حمد و «آیةالکرسى» را به سمت مقابل، چپ و راست بخواند.[١٨]
دعاى بعد از آیة الکرسى
از امام صادق(علیهالسلام) نقل است که فرمودند: هر کس در سفر، «آیةالکرسى» را در هر شب بخواند، خود و همراهانش سالم بمانند و سپس بگوید:
«اللَّهُمَّ اجْعَلْ مَسِیرِی عَبَراً وَ صَمْتِی تَفَکُّراً وَ کَلَامِی ذِکْرا»؛ خداوندا! سیر مرا وسیله عبرت، و سکوتم را وسیله تفکر، و سخنم را ذکر قرار ده.[١٩]
... پس چه نیکوست، لااقل این سه آیه شریفه، از قرآن کریم را حفظ کنیم و همیشه تلاوت کنیم.
منبع: تبیان(با اندکی تغییر و تصحیح)
[١]- اجساد جاویدان، ص 124.
[٢]- مستدرک الوسائل، ج 1، ص 343.
[٣]- همان .
[۴]- مصابیح الدجى، ص 1029.
[۵]- لئالى الاخبار، ج 1، ص 208.
[۶]- قول ثابت، ص 41.
[٧]- لئالى الاخبار، ج 3، ص 357.
[٨]- ثواب الاعمال، ص 223.
[٩]- مصابیح الدجى، ص 1011.
[١٠]- سوره اعراف، آیه 54.
[١١]- ثواب الاعمال، ص 83.
[١٢]- ثواب الاعمال، ص 73.
[١٣]- اصول کافى، ج 6، ص 207.
[١۴]- ثواب الاعمال، ص 223.
[١۵]- مصابیح الدّجى، ص 1012.
[١۶]- اصول کافى، ج 6، ص 311.
[١٧]- فروع کافى، ج 4، ص 283.
[١٨]- مکارم الاخلاق، ص 245.
[١٩]- مکارم الاخلاق، ص 254.
