گنجینه

مطالب مفید برای شما دوست عزیز

گنجینه

مطالب مفید برای شما دوست عزیز

گنجینه
طبقه بندی موضوعی

کانال گنجینه
اینستگرام گنجینه
آپارات گنجینه
بایگانی
پیوندهای روزانه

فهرست الفبایی موضوعات در احادیث

شنبه, ۱۷ مرداد ۱۳۹۴، ۰۲:۰۸ ب.ظ

فهرست الفبــــایی موضـوعـــــات در احـــــــادیث

فهرست الفبــــایی موضـوعـــــات در احـــــــادیث

موضـــوعــــــات

نمـــی از یــــم

آبدال

پیامبر خدا (ص): سه خصلت است که هر کس داشته باشد از ابدال است: خشنودى به قضاى الهى، خویشتن دارى از محرّمات خدا و خشم گرفتن به خاطر خداوند عزّ و جلّ.

آبرو

امام على (ع): بخشندگى، نگهبان آبروهاست.

اجاره

پیامبر خدا (ص) :کسى که مزدِ اجیرى را کم دهد ، خداوند عملش را باطل مى گرداند و بوى بهشت را که از مسافت پانصد ساله به مشام مى رسد، بر وى حرام مى کند.

اجل

امام على (ع) :هر که مراقب اجل خود باشد، فرصتهایش را غنیمت مى شمارد.

احترام و بزرگداشت

پیامبر خدا (ص): هر کس دوست داشته باشد که او نشسته باشد و مردم در برابرش بایستند، جایگاهش در آتش است.

احتکار

پیامبر خدا (ص): جز خیانتکاران، احتکار نمى کنند.

احتیاط

امام صادق (ع): در دین خود دوراندیش و محتاط باش.

احیاى دین در هر قرن

پیامبر خدا (ص): در هر قرن و نسلى از امت من پیشتازانى هستند.

اختر شناسى و منجّمى

وقتى به امام صادق (ع) عرض شد: در بین مردم چنین شهرت دارد که پرداختن به علم نجوم حرام است و به دین انسان آسیب مى رساند، فرمود: چنان نیست که مى گویند، به دینت آسیبى نمى رساند. شما به موضوعى مى پردازید که زیادِ آن دست نیافتنى است و اندکِ آن هم کارآیى ندارد.

اختلاف

امام باقر (ع): پیش از نوح، مردم یک امت بودند و بر سرشت خدایى؛ نه ره یافته و نه گمراه. پس خداوند پیامبران را برانگیخت.

آخرت

همانا شما به سوى آخرت روانید و در پیشگاه خداوند حاضر خواهید شد.

اخلاص

پیامبر خدا (ص): برترى درجات مؤمنان بر یکدیگر به اخلاص است.

اخلاق

پیامبر خدا (ص): نیک خویى، خیر دنیا و آخرت را از آن خود کرده است.

ادب

امام زین العابدین (ع) :بار خدایا! ··· ما را از کسانى قرار ده که به حلقه دانش چنگ آویختند و جانهایشان را با فهم ، ادب کردند.

اذان

امام على (ع): باید فصیح ترین فرد شما اذان بگوید، و آگاهترینِ شما به مسائل دینى، امامت [نمازتان ]را به عهده گیرد.

ارث

امام صادق (ع) ـ در پاسخ به این سؤال که چرا سهم الارث مرد دو برابر زن است ـ فرمود: چون بر زن نه جهادى واجب است نه نفقه اى [براى تأمین هزینه زندگى] و نه پرداخت دیه اى [در مورد عاقله] بلکه اینها به عهده مردان گذاشته شده است.

آرزو

پیامبر خدا (ص) :خداوند عزّ و جلّ مى فرماید: بى گمان، امید هر مؤمنى را که به غیر من امید بندد، قطع مى کنم

آزادی و آزادگی

امام صادق (ع): پنج خصلت است که در هر کس یکى از آنها نباشد خیر و بهره زیادى در او نیست: اول: وفادارى، دوم: تدبیر، سوم: شرم و حیا، چهارم: خوش خویى و پنجم ـ که چهار خصلت دیگر را نیز در خود داردـ: آزادگى.

ازدواج

پیامبر خدا (ص): هر که به خاطر خدا ازدواج کند و براى خدا کسى را همسر دهد، سزاوار درآمدن در سرپرستى خداست.

آزردن

پیامبر خدا (ص) :هر که در دیدار برادر دینى اش، کارى کند تا او ناراحت شود، خداوند هم در روز دیدارش او را ناراحت مى کند.

آزمایش

امام صادق (ع): هیچ گرفتگى و گشایشى صورت نمى گیرد مگر این که خداوند در آن، بخشش و آزمایشى دارد.

آزمندی

امام حسین (ع): نه عفّت و مناعت مانع روزى مى شود و نه حرص زدن روزى بیشتر مى آورد؛ زیرا روزى تقسیم شده و اجل حتمى است و حرص زدن طلب گناه است.

آسایش

امام على (ع) :هرکه اطمینان داشته باشد که آنچه خدا برایش مقدّر کرده است به او مى رسد ، دلش آرام گیرد .

اسراف

امام على (ع): بیچاره اسرافکار! چه دور است از اصلاح نفس و جبران کار خود.

اسلام

امام على (ع): بیرون اسلام درخشنده است و درونش نیکو و شگفت انگیز .

اسلحه

پیامبر خدا (ص): خداوند عزوجل به سبب [ساختن] یک تیر، سه نفر را به بهشت مى برد: سازنده آن که از ساختنش نیّت خیر داشته باشد، پرتاب کننده آن، و کسى که آن تیر را به دست او بدهد.

اسیر

امام على (ع): غذا دادن به اسیر و خوشرفتارى با او حقّى است واجب، هر چند [بخواهى] فردا او را بکشى

اشیاء پیدا شده

امام صادق (ع) ـ درباره شیئ پیدا شده ـ فرمود: به آن دست نزن؛ اگر مردم شیئ پیدا شده را دست نمى زدند، حتما صاحبش مى آمد و آن را برمى داشت.

اصلاح دادن میان مردم

امام على (ع): کوشش در راه ایجاد آشتى میان عموم مردم (اصلاح و بهبود وضع آنان) از کمال نیک بختى است .

اصول

امام صادق (ع):‌ همه چیز براى تو حلال است، مگر آن که دقیقا بدانى آن حرام است؛ که در این صورت باید آن را وا گذارى ··· همه چیزها همین حکم را دارند تا زمانى که خلاف آن برایت روشن شود یا دلیل آشکارى بر آن اقامه شود.

اضطرار و ناچاری

پیامبر خدا (ص): هر چیزى که آدمى به آن ناچار شود، خداوند آن را براى او حلال کرده و روا دانسته است.

اطاعت و فرمانبری

امام على (ع): طاعت خدا، غنیمت زیرکان است.

اطعام دادن

امام باقر (ع): خداوند اطعام کردن و قربانى کردن را دوست دارد.

اعتکاف

امام صادق (ع): رسول خدا (ص) ده روز آخر ماه رمضان را در مسجد اعتکاف مى کرد. در این مدت براى آن حضرت چادرى سیاه برپا مى شد و ایشان دامن به کمر مى زد و بسترش را بر مى چید···

آفت

پیامبر خدا (ص): آفت دین، هواى نفس است.

آفریدگار

امام على (ع): من خداوند سبحان را به درهم شکستن عزم ها و فرو ریختن تصمیم ها و برهم خوردن اراده ها و خواست ها شناختم.

آفرینش

پیامبر خدا (ص): نخستین چیزى که خدا آفرید، قلم بود و آن گاه به آن فرمان داد و قلم هر آنچه را که باید خلق مى شد، نوشت.

اقرار کردن

امام صادق (ع): سخن مؤمن درباره خودش، راست تر از سخن هفتاد مؤمن درباره اوست.

امامت امام جعفر صادق علیه السلام

پیامبر خدا (ص): وقتى فرزندم جعفر بن محمّد بن على بن الحسین بن على بن ابى طالب به دنیا آمد، او را صادق بنامید.

امامت امام جواد علیه السلام

پیامبر خدا (ص) ـ در پاسخ به سؤال عبد اللّه بن مسعود از امامان از نـسل حسین (ع) ـ فرمود :. . . و از صلب على (امام رضا) فرزندش محمّدِ ستوده شده به دنیا مى آید، که پاکترینِ مردم از نظر خلقت و خوش خلق ترین آنهاست.

امامت امام حسن عسکرى علیه السلام

امام هادى (ع): امام پس از من، حسن است و پس از حسن فرزندش قائم؛ همو که زمین را پر از عدل و داد مى کند، همچنان که از بیدادگرى و ستم پر شده است.

امامت امام حسن مجتبی علیه السلام

پیامبر خدا (ص): حسن از من است و من از اویم. هر که او را دوست بدارد خداوند دوستش دارد. حسن و حسین دو سبط از اسباط هستند.

امامت امام حسین علیه السلام

پیامبر خدا (ص): حسین از من است و من از حسینم. هر که حسین را دوست بدارد خداوند دوستش بدارد. حسین سبطى از اسباط است.

امامت امام رضا علیه السلام

امام رضا (ع) ـ وقتى به ایشان عرض شد: از شمشیرها خون مى چکد و شما چنین [بى پروا] سخن مى گویید؟ـ فرمود: خداوند وادى اى از طلا دارد که به وسیله ناتوانترین مخلوقاتش، مورچه، از آن پاسدارى مى کند و اگر شتر خراسانى آهنگ آن کند، به آن نمى رسد.

امامت امام سجاد علیه السلام

پیامبر خدا (ص): در روز رستاخیز آواز دهنده اى صدا مى زند: کجاست زین العابدین (زیور پرستشگران)؟ و من فرزندم على بن حسین بن على بن ابى طالب را مى بینم که صفها را مى شکافد [و پیش مى رود].

امامت امام علی علیه السلام

پیامبر خدا (ص): داناترین فرد امّتم پس از من على بن ابى طالب است.

امامت امام محمد باقر علیه السلام

پیامبر خدا (ص) ـ به جابر ـ فرمود: تو مردى از [خاندان] مرا درک خواهى کرد که نامش نام من، و رفتار و کردارش، رفتار و کردار من است و دانش را تا ژرفایش مى شکافد.

امامت امام مهدى علیه السلام

امام صادق (ع) ـ آن گاه که از علت نامگذارى قائم به مهدى پرسیده شد ـ فرمود: چون او به هر امر نهانى رهنمون مى شود.

امامت امام موسى کاظم علیه السلام

روایت شده است که حضرت کاظم (ع) زیاد دعا مى خواند، و عرضه مى داشت: بار خدایا! راحتى در هنگام مردن و عفو و بخشش در هنگام حسابرسى را از تو مسئلت مى کنم.

امامت امام هادى علیه السلام

امام جواد (ع): امامِ پس از من فرزندم على است؛ فرمان او فرمان من است، سخن او سخن من و اطاعت از او اطاعت از من؛ و پس از او امامت به فرزندش حسن مى رسد.

امامت حسنین علیهما السلام

پیامبر خدا (ص): بار خدایا! حسن و حسین را دوست بدار و دوستداران آن دو را نیز دوست بدار.

امامت

امام باقر علیه السلام: اسلام بر پنج پایه استوار است: نماز، زکات، روزه، حج و ولایت؛ و بر هیچ چیز به اندازه ولایت تأکید نشده است.

امانتداری

پیامبر خدا (ص): به زیادى نماز کسان و روزه و حجّ و بخشش و ناله هاى شبانه آنها نگاه نکنید، بلکه راستگویى و امانتدارى شان را بنگرید.

امت

پیامبر خدا (ص): بهترین هاى امّت من، آن گونه که از عالم بالا به من خبر داده اند، گروهى هستند که در گستره رحمت پروردگارشان آشکارا مى خندند و از ترس عذاب پروردگارشان نهانى مى گریند.

امتحان

امام على (ع): سه چیز است که خردهاى آدمیان با آنها آزموده مى شود: دارایى، دوستى و مصیبت.

امر به معروف و نهی از منکر

امام على (ع) ـ در سفارش به محمّد بن حنفیّه ـ فرمود: به خوبى فرمان ده تا اهل آن باشى؛ زیرا تمامیّت و کمال کارها نزد خداوند تبارک و تعالى امر به معروف و نهى از منکر است.

آمرزش خواهی

پیامبر خدا (ص): بهترین عبادت، استغفار کردن است.

امید

امام صادق (ع): به آنچه امیدش را ندارى امیدوارتر باش از آنچه بدان امیدوارى؛ زیرا موسى (ع) رفت تا براى خانواده اش آتش بیاورد، اما وقتى برگشت، پیامبرى مرسل بود.

آمیزش جنسی

امام على (ع): هر که مى خواهد جاودانه ماند ـ که البته جاودانگى در کار نیست ـ باید بدهکارى اش کم باشد، سحر خیز باشد و با زنان کمتر نزدیکى کند.

آن که بیش از همه افسوس خورد

پیامبر خدا (ص): پشیمانترین مردمان در روز رستاخیز کسى است که آخرت خود را براى دنیاى دیگرى بفروشد.

اندرز

امام على (ع): خردمند کسى است که تجربه ها او را پند دهند.

اندوه

امام صادق (ع): اندوهها، ناخوشى هاى دلند؛ همچنان که بیماریها ناخوشیهاى تن.

اندیشه

امام على (ع): اندیشه انسان به اندازه تجربه اوست.

اندیشیدن

امام على (ع): اندیشه، مایه راهیابى است و غفلت، موجب گمراهى.

انسان

پیامبر خدا (ص) فرمود :هیچ چیزى نیست که [بتوان ]از هزار همتاى خود بهتر باشد، مگر انسان.

انصاف

امام على (ع): نظام و رشته دین دو خصلت است: انصاف داشتن و همدردى و کمک نسبت به برادران.

انفاق

پیامبر خدا (ص): هر که یک درهم در راه خدا بدهد، خداوند برایش هفتصد ثواب مى نویسد.

انفاق

پیامبر خدا (ص): هر که یک درهم در راه خدا بدهد، خداوند برایش هفتصد ثواب مى نویسد.

انفال

امام باقر (ع) ـدر پاسخ به سؤال از انفالـ فرمود: از جمله انفال است معادن و بیشه ها و جنگل ها و هر زمین بى صاحب و هر سرزمین و آبادى اى که اهالى آن از میان رفته باشند. اینها متعلّق به ما مى باشد.

انقلاب

پیامبر خدا (ص): از میان آخر امّت من مردمى برخواهند خاست که پاداش و اجرشان مانند اجر و پاداش اولین افراد امّت خواهد بود. با فتنه گران مى جنگند و با منکر و زشتى مى ستیزند.

آوازه خوانی

پیامبر خدا (ص): زنهار از گوش دادن به سازها و آوازها؛ زیرا این دو نفاق را در دل مى رویانند، همچنان که آب سبزه را مى رویاند.

ایرانیان

پیامبر خدا (ص): بزرگترین سهم را در اسلام، مردم ایران دارند.

ایستادگی

امام على (ع): بالاترین خوشبختى، استقامت دین (پایدارى در دین) است.

ایمان

امام على (ع): ایمان، درختى است که ریشه اش یقین است، شاخه اش پرهیزگارى، شکوفه اش حیا و میوه اش بخشندگى.

بازار

پیامبر خدا (ص): بازار، سراى بى خبرى و غفلت است. پس هرکه در بازار یک تسبیح گوید خداوند هزار هزار ثواب برایش رقم زند.

بازداشت

امام على (ع): ظلم است که امام و پیشوا بعد از جارى کردن حدّ بر کسى، او را در بازداشت نگه دارد.

بازرگانی

امام على (ع) :به کارهاى تجارى بپردازید که آن شما را از مال دیگران بى نیاز مى کند. خداوند عزّ و جلّ پیشه ور درستکار را دوست دارد.

باطل

امام على (ع): باطل فریبنده اى گمراه کننده است.

بامداد و صبح

پیامبر خدا (ص): هرکه صبح کند در حالى که تندرست و آسوده خاطر باشد و خوراک یک روز خود را داشته باشد، چنان است که دنیا را داشته باشد.

بخشندگی

امام على (ع): بخشندگى و شجاعت، دو خصلت ارجمندند که خداوند سبحان آنها را در وجود هر که دوستش بدارد و او را آزموده باشد قرار مى دهد.

بخشندگی

امام على (ع): بخشندگى مرد، او را محبوب دشمنانش مى کند و بخلش ، او را [حتّى] نزد فرزندانش منفور مى سازد.

بخل

امام رضا (ع): بخل، آبرو را بر باد مى دهد.

بداء

امام صادق (ع) :خداوند عزّ و جلّ به چیزى مانند بداء، تعظیم نشده است.

بدبختی

پیامبر خدا (ص): سه کسند که جز بدبخت با آنها مخالفت نکند: عالمى که به علم خود عمل کند، صاحب دل خردمند، و پیشواى دادگر.

بدعت

پیامبر خدا (ص): مبادا سنّتى را بدعت گذارى؛ زیرا اگر بنده سنّت بدى را به وجود آورد گناه آن و گناه کسى که به آن عمل کند به گردن اوست.

بدی

پیامبر خدا (ص): بدترین مردم کسى است که آخرتش را به دنیایش بفروشد و بدتر از او کسى است که آخرت خود را براى دنیاى دیگران بفروشد.

برادر

امام رضا علیه السلام می فرماید: برادرت را در اشتباهاتش معذور بدار، عیب هایش را بپوشان، در برابر تهمت زدن آدم نابخردشکیبا باش، با بزرگوارى از جواب دادن به او درگذر.

برحذر داشتن از چاپلوسی

امام على (ع) :از چاپلوسى بپرهیز که چاپلوسى از خصلت هاى ایمان نیست.

بردباری

امام على (ع): بردبارى، پرده اى پوشنده است، و خِرد، شمشیرى بُرنده؛ پس، عیبهاى اخلاقى خود را با بردبارى بپوشان، و با خِردت، به جنگ با هوى و هوست برخیز.

برزخ

امام صادق (ع): ارواح مؤمنان در اتاقهایى در بهشت ساکنند، از غذاى بهشت مى خورند و از نوشیدنیهاى آن مى آشامند. به دیدار هم مى روند و مى گویند: پروردگارا! قیامت را برپا دار تا آنچه را به ما وعده داده اى تحقّق بخشى.

برکت

پیامبر خدا (ص): برکت، در آسان گرفتن است.

برگشتن از دین

امام باقر (ع): دوست داشتن ما ایمان است و دشمن داشتن ما کفر.

برهان خداوند

امام صادق (ع): ما ستارگانى بودیم فانوسِ راه و اکنون براى مردمان، برهان .

بزرگواری

امام على (ع) ـ در وصف بهشتیان ـ فرمود: بهشتیان گروهى هستند که کرامت همواره با آنان باشد، تا آن که سرانجام در سراى جاودانى فرود آیند و از جابجایى سفرها آسوده گردند.

بزرگی

امام على (ع): شرافت، به خرد و ادب است ، نه به مال و خاندان.

بغض و کینه

امام على (ع): منفورترینِ آفریدگان نزد خدا غیبت کننده است.

بلاغت

پیامبر خدا (ص): همانا برخى از بیانها سحر است، و برخى دانشها نادانى است و برخى سخنها گنگى و بى زبانى.

بلاهت

پیامبر خدا (ص): برادرم عیسى بن مریم، روزى به حواریان فرمود: اى گروه حواریان! مانند کبوتر، نسبت به بدى بى خبر باشید.

بلوغ

امام باقر (ع): خرید و فروش توسط کودک جایز نیست و [پسر] از یتیمى به در نمى آید مگر زمانى که پانزده ساله شود، یا پیش از آن محتلم گردد و یا ریش و یا موى [در شرمگاه] درآورد.

بهتان

پیامبر خدا (ص): تهمت زدن به زن شوهردار (پاکدامن)، عبادت صد ساله را بر باد مى دهد.

بهتان

پیامبر خدا (ص): هر کس، براى آزردن مسلمانى، به او بهتان زند، خداوند روز قیامت وى را در میان لجن زردابه دوزخیان نگه مى دارد، تا زمانى که میان مردم داورى کند.

بهشت

پیامبر خدا (ص): هر که مشتاق بهشت است، به کارهاى خوب بشتابد.

بوسیدن

بحار الأنوار ـ به نقل از جابر ـ : پیامبر (ص) را ملاقات کردم و به آن حضرت سلام نمودم. ایشان دستم را فشرد و فرمود: اینکه مرد دست برادرش را بفشارد [به منزله] بوسیدن اوست.

بیتابی

امام على (ع): با شکیبایى کردن بر بیتابى چیره آیید؛ زیرا بیتابى اجر را از بین مى برد و مصیبت را بزرگ مى کند.

بیعت

امام رضا (ع): آدم پیمان شکن از پیشامد بد در امان نیست.

بیماری

پیامبر خدا (ص): گناهان شخص بیمار، همچون برگ درخت، مى ریزد.

بینش

امام على (ع): با بصیرت کسى است که بشنود و بیندیشد، نگاه کند و ببیند، از عبرتها بهره گیرد، آن گاه راه روشنى را بپیماید که در آن از افتادن در پرتگاهها به دور ماند.

پاداش

امام على (ع) :بزرگترین پاداش، پاداش انصاف است.

پاداش

امام علی علیه السلام می فرماید: خداوند خواست تا ما (قریش) پاسدار شریعتش باشیم و نگه دار حرمتش. مؤمنِ ما از این کار در پى مزد [الهى] بود و کافرِ ما از تبار خویش حمایت مى کرد.

پارسایی

پیامبر خدا (ص): هر چیزى بنیادى دارد و بنیاد ایمان پارسایى است.

پاسخ دادن

امام على (ع): از نشانه هاى فضل و دانش، دادن پاسخ درست است.

پاکیزگی

پیامبر خدا (ص): خداوند پاک است و شخص پاک را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگى را دوست دارد.

پدر و فرزند

امام زین العابدین (ع): بزرگترین روز براى آدمیزاد، روزى است که از مادرش متولّد مى شود.

پرسیدن (دانش جویی)

امام على (ع): سؤال کن آنچه را که باید بدانى و در ندانستنش معذور نیستى.

پرهیز از غلو در دین

امام على (ع): در باب من دو گروه هلاک مى شوند، در حالى که من بى گناهم: دوست افراطى و دشمن افراطى.

پزشک و پزشکی

پیامبر خدا (ص) ـ نیز به یک پزشک ـ فرمود: خدا طبیب است و تو مردى مهربان هستى، طبیبِ درد، کسى است که آن را آفریده است.

پشیمانی

امام على (ع): اندیشیدن پیش از پرداختن به کار، [آدمى را] از پشیمانى ایمن مى گرداند.

پناه بردن به خدا

پیامبر خدا (ص): بار خدایا! از چیرگى قرض و چیرگى دشمن و دشمن شاد شدن به تو پناه مى برم.

پوشاک

پیامبر خدا (ص): از محبوبترین جامه هاى شما نزد خدا، جامه سفید است. پس با جامه سفید نماز بخوانید و مردگان خود را در پارچه سفید کفن کنید.

پیروزی

امام على (ع) ـ در سفارش به فرزند خود حسن (ع) ـ فرمود : با دشمن خود به احسان و بخشش رفتار کن، که این شیرین ترین پیروزى است.

پیری

پیامبر خدا (ص): آدمیزاده پیر مى شود و دو چیز در وجود او جوان مى گردد: آزمندى به مال، و آزمندى به زندگى.

پیری

امام على (ع): وقار پیرى، نزد من دوست داشتنى تر از خرّمى جوانى است.

پیک

امام على (ع): فرستاده تو، ترجمان خرد توست و نامه ات، گویاترین سخنگوى تو.

پیمان

پیامبر خدا (ص): مؤمنان، به شروط خود وفادارند.

پیمان شکنی

پیامبر خدا (ص): مردم هرگز هلاک نشوند، مگر آن گاه که با خود پیمان شکنى کنند.

تاریخ

پیامبر خدا (ص) :رحمت خدا بر آن کس که زبانش را نگه بدارد و زمانش را بشناسد و راه و روش درست را بپیماید .

تباه شدن اعمال

امام صادق (ع): خدایا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و ما را از ناکامى آرزوهایمان و تباه شدن اعمالمان در پناه خود گیر.

تبلیغ

پیامبر خدا (ص): خداوند ، شاد گردانَد آن کس را که سخنم را بشنود، بفهمد و حفظ کند و به کسى که آن را نشنیده ، برساند.

تجربه

امام على (ع): پیروزى با دوراندیشى به دست مى آید؛ و دور اندیشى با تجارب.

تجسس

پیامبر خدا (ص): من مأمور نیستم که دلهاى مردم را بکاوم و درونشان را بشکافم.

تحقیر

پیامبر خدا (ص): هیچ یک از شما نباید احدى از بندگان خدا را خوار و بى مقدار بشمرد؛ زیرا نمى داند که کدام یک از آنها دوست خداست.

ترازو

پیامبر خدا (ص): در روز قیامت خداوند به آدم مى فرماید: نزد ترازو بایست و به آنچه از اعمال آنها به سوى تو بالا مى آید بنگر، پس ...

ترس

امام رضا (ع): کسى که در [گناهِ] اندک از خدا نترسد در [گناهِ] بسیار هم از او نمى ترسد.

ترسویی

امام حسن (ع) ـ در پاسخ به این پرسش که: ترسویى چیست؟ ـ فرمود :دلیرى کردن بر دوست و گریختن از دشمن.

تزکیه

پیامبر خدا (ص) ـ درباره آیه «رستگار شد کسى که تزکیه گشت» ـ فرمود: منظور، کسى است که به یگانگى خداوند گواهى دهد و به او شرک نورزد و شهادت دهد که من رسول خدا هستم .

تسبیح

پیامبر خدا (ص): هر که از روى یقین، بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید، کوهها هم صدا با او تسبیح گویند، اما او تسبیح آنها را نمى شنود.

تسلیت

پیامبر خدا (ص): هر که برادر مؤمن خود را در سوگى تسلّى دهد، خداوند عزّ و جلّ در روز قیامت حلّه اى سبز رنگ و شادى آور بر او بپوشاند.

تسلیم

امام صادق (ع): هرگاه بنده بگوید: لا حول و لا قوّة الا باللّه، خداوند عزّ و جلّ به فرشتگان فرماید: بنده ام تسلیم شد، حاجتش را برآورید.

تصرف و غصب

پیامبر خدا (ص): هر کس زمین کسى را به ناحق غصب کند، خداوند متعال را دیدار کند در حالى که بر او خشمگین است.

تصمیم

امام على (ع): ریشه تصمیم، دوراندیشى [یا قاطعیت] است و میوه آن، کامیابى.

تعصب

امام على (ع): خداوند شش گروه را به سبب شش خصلت عذاب مى کند: عرب را به سبب عصبیّت [جاهلى و نژادى] و ملاکان را به سبب تکبّر···

تقدیر

پیامبر خدا (ص) : ایمان به تقدیر، غم و اندوه را مى برد.

تقلید

امام صادق (ع) ـ خطاب به یکى از اصحاب خود ـ فرمود: هرگز همرنگ جماعت نباش که بگویى: من تابع مردم هستم و من هم مثل بقیه مردم.

تقوا

امام على (ع): با تقوا کسى است که از گناهان بپرهیزد.

تقیه

امام صادق (ع): تقواى خدا داشته باشید و دین خود را با پارسایى حفظ کنید و آن را با تقیّه تقویت نمایید.

تکبر

پیامبر خدا (ص): روز قیامت، متکبّران به صورت مورچه هاى آدم نما محشور مى شوند، و هر چیز کوچکى از روى آنها رد مى شود.

تکلف

پیامبر خدا (ص): متکلّف را، سه نشانه است: در حضور، چاپلوسى مى کند. پشت سر، بدگویى مى نماید و از مصیبت و گرفتارى [دیگران] شاد مى شود.

تکلیف

پیامبر خدا (ص): خداوند، هیچ گاه بنده اى را به سبب کارى که از روى خطا یا اجبار انجام دهد، عذاب نمى کند.

تنبلی

امام على (ع): کسى که پیوسته تنبلى کند، در رسیدن به آرزویش ناکام ماند.

تندرستی

امام على (ع): تندرستى دلپذیرترین لذّتهاست.

تنگ چشمی

امام حسن (ع) ـ در پاسخ به پرسش پدرش از او درباره تنگ چشمى ـ فرمود: تنگ چشمى آن است که آنچه را دارى مایه شرافت پندارى و آنچه را انفاق کنى، تلف شده و بر باد رفته انگارى.

تهمت

امام صادق (ع) :هر کس به برادر دینى خود تهمت زند حرمتى میان آن دو به جا نمى ماند.

توانگری

امام صادق (ع): از خداوند توانگرى و تندرستى در دنیا، و آمرزش و بهشت در آخرت را بخواهید.

توبه

امام على (ع): توبه دلها را پاک مى کند و گناهان را مى شوید.

توفیق

امام على (ع): هیچ نعمتى برتر از توفیق نیست.

توکل

امام على (ع): قویترین مردم در ایمان، با توکّل ترین آنها به خداوند سبحان است.

تیراندازى

پیامبر خدا (ص): محبوبترین سرگرمى [بندگان] نزد خداوند متعال، اسب سوارى و تیراندازى است.

جادو

امام على (ع): هر که چیزى از جادو بیاموزد، کم یا زیاد، کافر است و [این] پایان عهد او با پروردگارش باشد و کیفرش آن است که کشته شود، مگر اینکه توبه کند.

جانشین خدا

پیامبر خدا (ص): کسى که امر به معروف و نهى از منکر کند، جانشین خدا در روى زمین و جانشین کتاب او و جانشین پیامبر اوست.

جاه و مقام

بنده من! من، مقام و موقعیت، روزى تو کردم. آیا به وسیله آن ستمدیده اى را یارى رساندى؟ یا به فریاد غمزده اى رسیدى؟

جبار

پیامبر خدا (ص): انسان، با بردبارى به مقامِ روزه دار شب زنده دار مى رسد. و هم او مى تواند در زمره جبّاران قلمداد شود، در حالى که جز بر خانواده خود سیطره اى ندارد.

جبر

امام صادق (ع): خداوند تبارک و تعالى بزرگوارتر از آن است که به مردم بیش از توانشان تکلیف دهد و خداوند تواناتر از آن است که در حوزه قدرت حکومتش چیزى باشد که او نخواهد.

جبران کردن

پیامبر خدا (ص): هر گاه کسى به شما نیکى کرد، جبرانش کنید و اگر چیزى نداشتید که آن را جبران نمایید، برایش به درگاه خدا دعا کنید، چندان که فکر کنید پاداش احسان او را داده اید.

جزیه

امام صادق (ع) ـ در پاسخ به این سؤال که اگر ذمّیان خراج و جزیه خود را از بهاى فروش شراب و خوک و مردارهاى خود بدهند، آیا رواست که امام آن را بگیرد و آیا براى مسلمانان پاک و حلال است؟ ـ فرمود :براى امام و مسلمانان حلال است و براى خود ذمّیان حرام است و گناهش به گردن آنان است.

جماعت

پیامبر خدا (ص): اى مردم! به جماعت (یکپارچگى) روى آرید و از پراکندگى بپرهیزید.

جمعه

امام على (ع) :هر روز جمعه مقدارى میوه به خانواده خود هدیه دهید تا از آمدن جمعه خوشحال شوند.

جن

پیامبر خدا (ص): براى خانه هایتان بهره اى از قرآن بگیرید که اگر در خانه قرآن قرائت شود با اهل خود انس مى گیرد و خیرش فراوان شود و جنّیان مؤمن در آن سکونت مى کنند و اگر در آن قرآن خوانده نشود، با اهلش انس نمى یابد و خیرش اندک مى گردد و جنّیان کافر در آن سکنى مى گزینند.

جنابت

امام على (ع): پیامبر خدا (ص) از خوردن به هنگام جنب بودن نهى کرد و فرمود: آن فقر مى آورد.

جنگ (جنگهای پیامبر)

امام على (ع): در جنگ بدر، چهره اصحاب پیامبر خدا (ص)، مانند پشمِ سفید بود.

جنگ

امام على (ع): لجاجت، خیزشگاه جنگهاست.

جهاد اصغر

امام على (ع): همانا جهاد یکى از درهاى بهشت است که خداوند آن را براى اولیاى خاص خود گشوده است. جهاد جامه تقوى و زره استوار خداوند و سپر محکم اوست.

جهاد اکبر

امام على (ع): جهاد با نفْس و بازداشتن آن از خواهشهایش درجات را رفعت مى بخشد و حسنات را دو چندان مى کند.

جهاد

امام على (ع): در راه خدا، چنان که شایسته است جهاد کن و در راه خدا از سرزنش هیچ سرزنشگرى مهراس.

جوان و جوانی

پیامبر خدا (ص): هر که در جوانى دانش آموزد علم او همچون نقشى است که بر سنگ حکّ شود، و هر که در بزرگسالى بیاموزد کارش همچون نوشتن بر روى آب است.

جوانمردی

امام على (ع): جوانمردى [به] بخشندگى و نیازردن مردم است.

چاره اندیشی

امام على (ع): چاره، حاصل اندیشیدن است.

حافظه

پیامبر خدا (ص): حفظ کردن خرد سال مانند نشانى است که بر سنگ کنده مى شود و حفظ کردن در کهن سالى مانند نوشتن روى آب است.

حاکم و سلطان

پیامبر خدا (ص): سلطان [عادل] سایه خدا در زمین است؛ ناتوان به او پناه مى برد و ستمدیده به وسیله او یارى مى شود.

حج

امام على (ع): زائر حجّ و عمره میهمان خداست و خداوند به او آمرزش هدیه مى کند.

حجاب

امام على (ع) ـ به فرزندش حسن (ع) ـ فرمود: براى اینکه دیده شان به نا محرمان نیفتد آنها (زنان) را در پرده نگه دار؛ زیرا ...

حجاب

پیامبر خدا (ص): دو گروه از دوزخیان را [هنوز] من ندیده ام: گروهى که تازیانه هایى مانند دم گاو در دست دارند و مردم را با آن مى زنند؛ و [گروه دیگر] زنانى که پوشش [تن نما] دارند و برهنه اند...

حجّت

امام على (ع) : اى مردم! خداوند سبحان را در زمین حجّتى استوارتر از پیامبر ما محمّد (ص) و حکمتى رساتر از کتابش نیست.

حدود

امام على (ع): در هیچ حدّى از حدود، کفالت وجود ندارد.

حدیث

پیامبر خدا (ص): خداوند شاداب و خرّم گرداند بنده اى را که گفتار مرا بشنود و آن را بفهمد و سپس از طرف من به دیگران برساند.

حرام

پیامبر خدا (ص): فرو گذاشتن یک لقمه حرام، نزد خدا محبوبتر از خواندن هزار رکعت نماز مستحبى است.

حزب

امام على (ع): آیا خوش دارى که از حزب پیروز خدا باشى؟ از خداوند سبحان بترس و در همه کارهایت خوب عمل کن؛ زیرا که خداوند با تقوا پیشگان و نیکوکاران است.

حسابرسی

امام على (ع) : خداوند براى هر کارى پاداشى قرار داده است و براى هر چیزى حسابى .

حسد

امام على (ع): حسادت، دام بزرگ ابلیس است.

حضرت ابراهیم علیه السلام

پیامبر خدا (ص): روزى که مى خواستند ابراهیم را به آتش افکنند، او را به سوى آتش بردند. چون چشمش به آتش افتاد، فرمود : خداوند ما را کافى است و او نیکو حمایتگرى است.

حضرت ادریس علیه السلام

پیامبر خدا (ص): نخستین کسى که با قلم نوشت، ادریس بود.

حضرت آدم علیه السلام

پیامبر خدا (ص): خداوند هنگامى که آدم را از بهشت بیرون کرد، توشه او را از میوه هاى بهشت قرار داد و فن ساختن هر چیزى را به او آموخت.

حضرت اسماعیل علیه السلام

علل الشرائع ـ به نقل از سلیمان جعفرى ـ : امام رضا (ع) فرمود: آیا مى دانى چرا اسماعیل را صادق الوعد (خوش قول) گفته اند؟ عرض کردم: نه. فرمود: با مردى [در جایى] وعده گذاشت و یک سال به انتظار او نشست.

حضرت اشمویل (ع)

مجمع البیان از سُدّى نقل شده که نام او··· شمعون بن صفیّه از فرزندان لاوى پسر یعقوب است. از قتاده نقل شده که ...

حضرت الیاس (ع)

پیامبر خدا (ص): کرفس بخورید؛ زیرا که آن خوراک الیاس و یسع و یوشع بن نون بوده است.

حضرت ایوب علیه السلام

پیامبر خدا (ص): ایّوب، بردبارترین مردم و شکیباترین مردمان بود و بیش از همه مردم خشمش را فرو مى خورد.

حضرت حنظله (ع)

از سعید بن جبیر و کلبى نقل شده که اصحاب رسّ پیامبرى به نام حنظله داشتند و او را کشتند و خداوند هلاکشان کرد.

حضرت داوود (ع)

پیامبر خدا (ص): داوود، عابدترین انسان ها بود.

حضرت ذو الکفل (ع)

امام جواد (ع) -خداوند متعال یکصد و بیست و چهار هزار پیغمبر فرستاد که سیصد و سیزده نفر آنان مرسل بودند و ذو الکفل یکى از آن مرسلین علیهم السلام مى باشد.

حضرت ذوالقرنین علیه السلام

ذو القرنین، بنده اى شایسته بود که خداوند عزّ و جلّ او را حجّت بر بندگان خود قرار داد و او قوم خویش را به سوى خدا دعوت کرد و ...

حضرت زکریّا (ع)

پیامبر خدا (ص): زکریّا نجّار بود.

حضرت سلیمان (ع)

امام صادق (ع): نخستین کسى که شِکر به دست آورد، سلیمان بن داوود (ع) بود.

حضرت شعیا و حیقوق علیهما السلام

حدیث درباره حضرت شعیا و حیقوق علیهما السلام

حضرت شعیب علیه السلام

پیامبر خدا (ص): شعیب، خطیب پیامبران بود.

حضرت صالح علیه السلام

امام على (ع): اى مردم! جز این نیست که راضى بودن و راضى نبودن [به یک عمل] است که مردم را گرد هم مى آورد. ناقه ثمود را فقط یک مرد پى کرد، امّا خداوند همه آنان را عذاب کرد؛ چون همه آنان به این کار او راضى بودند.

حضرت لوط علیه السلام

امام باقر (ع): آن آبادى اى که باران عذاب برایشان بارید، سدوم، آبادى قوم لوط است که خداوند سنگ هایى از سجّیل، یعنى گِل، بر آنها باراند.

حضرت موسی و خضر علیهما السلام

امام باقر یا امام صادق علیهما السلام: اگر موسى شکیبایى مى کرد، بى گمان آن مرد عالم هفتاد گونه عجایب به او نشان مى داد.

حضرت موسی و هارون علیهما السلام

پیامبر خدا (ص): خداوند در بیت لحم با موسى سخن گفت.

حضرت نوح علیه السلام

پیامبر خدا (ص): نخستین پیامبران، آدم است و سپس نوح و میان آن دو، ده پدر فاصله بود.

حضرت هود علیه السلام

امام باقر علیه السلام: نوح گفت: خداوند پیامبرى به نام هود بر خواهد انگیخت و او قوم خود را به سوى خداوند عزّ و جلّ فرا مى خواند. امّا قومش او را تکذیب مى کنند.

حضرت یسع (ع)

یَسَع نیز همان کارهاى عیسى (ع) را مى کرد : روى آب راه مى رفت، مردگان را زنده مى کرد، کور مادر زاد و پیس را شفا مى داد؛ با این حال امّتش او را به خدایى نگرفتند.

حضرت یعقوب و یوسف علیهما السلام

پیامبر خدا (ص): نصف زیبایى، به یوسف داده شد.

حق

امام على (ع): حقّ، شمشیرى بُرّان است.

حقوق

امام على (ع): از میان آن حقوق که خداوند سبحان واجب فرموده، مهمترینش حقّ زمامدار بر ملّت است و حقّ ملّت بر زمامدار.

حکمت

پیامبر خدا (ص) : سخن حکیمانه اى را که مؤمن بشنود بهتر از عبادت یک سال است .

حکمت لقمان

امام باقر (ع): به لقمان گفته شد: کدام حکمت است که جامع همه حکمت هاى توست؟ گفت: اینکه خود را درباره چیزى که برایم ضمانت شده است، به زحمت نیندازم و آنچه را که به خود من وا گذار شده است [یعنى عمل را]، ضایع نگردانم.

حکومت بر مردم

امام على (ع): هرکه در حکومتش غرور و نخوت پیش گیرد، از حماقت خویش پرده برداشته است.

حلال

امام على (ع): بر تو باد استفاده از حلال و نیکى کردن به خانواده و به یاد خدا بودن در همه حال.

حماقت

امام على (ع): شتاب کردن در کارى پیش از توانایى بر آن و درنگ کردن بعد از دست یافتن به فرصت، نشانه حماقت است.

حمام

امام على (ع): نیکو خانه اى است حمام: هم یادآور آتش [دوزخ] است، و هم چرک را مى برد.

حیوانات

پیامبر خدا (ص): به صورت حیوانات نزنید؛ زیرا آنها حمد و تسبیح خدا مى گویند.

خدمت کردن

پیامبر خدا (ص): خدمت کردن مؤمن به برادر مؤمنش، مقامى است که فضیلت و ثواب آن جز با همانند آن (خدمت) به دست نیاید.

خرد

امام على (ع): خرد انسان، سامان بخش اوست و ادبش، جانمایه او و راست گوییش، پیشواى او و سپاس گزارى اش، کمال او.

خردسالی

پیامبر خدا (ص): مَثَل آن که در خردسالى اش مى آموزد ، همانند حک کردن بر سنگ است و مثل کسى که در بزرگ سالى اش مى آموزد همانند نگارش بر آب است .

خرسندی به تقدیر الهی

پیامبر خدا (ص): خدا را با خشنودى عبادت کن و اگر نتوانستى چنین باشى، پس در صبر بر امورى که خوشایند تو نیست، خِیر فراوان است.

خرسندی خدا

امام على (ع): سه چیز است که بنده را به خشنودى خدا مى رساند: استغفار زیاد، فروتنى، و صدقه دادن زیاد.

خشم

پیامبر خدا (ص): خشم، ایمان را تباه مى کند همان گونه که سرکه عسل را.

خشوع

پیامبر خدا (ص): نشانه خاشع چهار چیز است: حساب بردن از خدا در نهان و آشکار، انجام کارهاى نیک، اندیشیدن براى روز قیامت، و راز و نیاز با خدا.

خط و خوشنویسی

امام على (ع): خط، زبانِ دست است.

خمس

امام باقر (ع) ـ وقتى ابو حمزه ثمالى آیه خمس را براى ایشان تلاوت کرد ـ فرمود: آنچه از خداست، متعلّق به پیامبر اوست و آنچه متعلّق به پیامبر اوست، به ما تعلّق دارد.

خنده

امام على (ع): بهترین خنده، لبخند است.

خواب

امام صادق (ع): خواب مایه آسایش تن است و سخن مایه آسایش جان و سکوت مایه آسایش خِرد.

خوارج

امام على (ع): پیامبر (ص) به من سفارش کرد که با ناکثین و قاسطین و مارقین بجنگم.

خواری

امام على (ع): یک ساعت ذلّت به عزّت روزگار نمى ارزد.

خواست خدا

پیامبر خدا (ص): نشانه کامل بودن ایمان بنده این است که در هر کارى «اِن شاء اللّه » بگوید.

خوبی

امام على (ع): خوبى کردن، شرافت و افتخار است.

خوبی

پیامبر خدا (ص): کارهاى خوب، بسیار است، ولى کننده آنها اندک.

خود ارضایى

پیامبر خدا (ص): هان! لعنت خدا و فرشتگان و مردم، همگى، بر کسى باد که چیزى از حق مرا پایمال کند··· و بر کسى که با حیوان نزدیکى کند و بر کسى که با دست خود ازدواج (خود ارضایى) کند.

خودپسندی

امام على (ع): وحشتناکترین تنهایى، خودپسندى است.

خودشناسی

امام على (ع): برترین شناخت، خود شناسى انسان است.

خوردن

امام على (ع): هر گاه خداوند بخواهد بنده خود را اصلاح گرداند، او را سه چیز نصیب مى کند: کم گویى و کم خورى و کم خوابى.

خوش گذرانی

پیامبر خدا (ص): هر کس همه نیازهاى خود را از دنیا برآورد ، روز آخرت به خواسته اش نمى رسد ؛ و هر که به زیور ناز پروردگان چشم دوزد ، در ملکوت آسمان خوار است .

خوشبختی

امام على (ع): خوشبخت، کسى است که در طاعت [خدا] اخلاص داشته باشد.

خوشرویى

پیامبر خدا (ص): خوشرویى، کینه را مى زداید.

خویشاوندی

پیامبر خدا (ص): ثواب صله رحم زودتر از ثواب هر کار خیر دیگرى مى رسد.

خیاطی

پیامبر خدا (ص): کار مردانِ نیک، خیّاطى است و کار زنانِ نیک، ریسندگى.

خیانت

پیامبر خدا (ص): چهار چیز است که یکى از آنها به خانه اى درنیاید، مگر این که آن خانه ویران شود و روى برکت را نبیند: خیانت، دزدى، شرابخوارى و زنا.

دارایی

امام على (ع): مال دوستى، آرزوها را تقویت مى کند و اعمال را تباه مى سازد.

دارو و درمان

پیامبر خدا (ص): خداوند هیچ دردى نداد مگر آن که برایش شفایى قرار داد.

داستان

امام على (ع): قرآن را بیاموزید؛ زیرا که آن نیکوترین داستان است و در آن بیندیشید؛ زیرا که آن بهار دلهاست و ...

دانش

امام على (ع): سرِ دانش، تمیز دادن خویها از یکدیگر و آشکار ساختن پسندیده آنها و درهم کوفتن نکوهیده اش مى باشد.

داوری میان مردم

امام على (ع): برترین مردم داورترین آنها به حق است و محبوبترین آنان نزد خداوند سبحان راست گوترین آنهاست.

در گوشى سخن گفتن

امام على (ع): پنهان کارى، دلیل [اصلى] در گوشى سخن گفتن است.

درختکاری

پیامبر خدا (ص): هر مسلمانى بذرى بیفشاند یا نهالى بنشاند و از حاصل آن بذر و نهال پرنده اى یا انسانى یا چرنده اى بخورد، آن براى او صدقه محسوب شود.

درخواست (نیازخواهی)

پیامبر خدا (ص): نیکى و بخشش را از بخشندگان و مهربانان امّت من بخواهید تا در سایه آنان زندگى کنید .

درود فرستادن بر پیامبر و آل او

پیامبر خدا (ص): هر کس در نوشته اى بر من درود فرستد، تا زمانى که نام من در آن نوشته موجود باشد، فرشتگان پیوسته براى او آمرزش طلبند.

درون

امام على (ع): هر که درونش نیکو باشد، از هیچ کس ترسى نداشته باشد.

دزدی

امام صادق (ع): دزدان سه گروه اند: کسى که زکات ندهد، کسى که مهریه زنان را [بر خود] حلال شمارد، و نیز کسى که قرضى بگیرد، به نیّت این که آن را پس ندهد.

دست دادن

پیامبر خدا (ص): هرگاه با هم رو به رو شدید با سلام گفتن و دست دادن رو به رو شوید و چون از یکدیگر جدا شدید، با آمرزش خواهى [براى یکدیگر] جدا شوید.

دشمنی

پیامبر خدا (ص): جبرئیل (ع) درباره هیچ چیز به اندازه دورى کردن از دشمنى با مردم، به من سفارش نکرد.

دشنام و ناسزاگویی

پیامبر خدا (ص): ناسزا گوىِ به مؤمن همچون کسى است که در آستانه هلاکت باشد .

دعا

پیامبر خدا (ص): دعا سلاح مؤمن، ستون دین، و نور آسمانها و زمین است.

دل

امام على (ع): همانا این دلها ظرفهایى است و بهترین آنها دلى است که خیر و خوبى را پذیراتر و نگاه دارنده تر باشد.

دنیا

پیامبر خدا (ص): دنیا کشتزار آخرت است.

دوراندیش

امام على (ع): دور اندیش کسى است که تجربه ها او را آب دیده و دشواری هاى زمانه وى را وارسته کرده باشد.

دورغ

پیامبر خدا (ص): هر گاه بنده دروغ بگوید، از بوى گندى که پدید آورده است، فرشته به مسافت یک میل از او فاصله گیرد.

دوزخ

پیامبر خدا (ص): این آتش دنیا یکى از هفتاد جزء آتش دوزخ است، که هر یک از آن اجزا، داغى خود را دارد.

دوست

امام على (ع): دوست، بهترینِ اندوخته ها ست.

دوستی

امام على (ع): دوستى را زبان ابراز مى کند، و عشق و محبّت از چشم ها پیداست.

دولت

امام على (ع): دولت بزرگان از بهترین غنیمتهاست، دولت لئیمان مایه خوارى کریمان است.

دیدار

پیامبر خدا (ص) ـ در دعا ـ گفت: [بار خدایا!] خشنودى به قضاى تو و زندگى خوشِ بعد از مرگ و لذّت دیدنِ روى تو و شوق به مشاهده و دیدار تو را، از درگاهت مسألت دارم.

دین

امام على (ع): هر گاه خداوند بنده اى را برگزیند، دیندارى را در دل او اندازد.

دیوانگی

پیامبر خدا (ص) با اصحاب خود بود که مردى به آنان برخورد. یکى از اصحاب گفت: این مرد دیوانه است. پیامبر (ص) فرمود: نه، او آسیب دیده است. دیوانه آن مرد یا زنى است که جوانى اش را در راهى جز طاعت خدا صرف کرده باشد.

راز

امام على (ع): راز تو، مایه شادى توست، اگر پنهانش دارى و سبب هلاکت توست، اگر آن را فاش سازى.

راز داری

امام باقر (ع): به خدا قسم محبوبترین یارانم نزد من، پرهیزگارترین و فقیه ترین آنها و کسى است که نسبت به سخنان ما راز دارتر باشد.

راه

امام على (ع): به خدا قسم ما همان راه خداییم که خداوند به پیمودن آن فرمان داده است. به خدا ما همان راه راست هستیم، به خدا ما همان کسانى هستیم که خداوند بندگان را به اطاعت از آنان فرمان داده است.

راه رفتن

پیامبر خدا (ص): تند راه رفتن، هیبت مؤمن را از بین مى برد.

ربا

پیامبر خدا (ص): بدترین کس ، کسب رباسْت.

رجعت

امام صادق (ع): به خدا سوگند که روزها و شبها به سر نیاید تا آن که خداوند مردگان را زنده کند و زندگان را بمیراند و حق را به اهلش باز گرداند و دین برگزیده خود را بر پا دارد (بر جهان حاکم گرداند).

رحمت

امام على (ع): با مهربانى به دیگران است که رحمت [خدا] فرود مى آید.

رخصت ها

پیامبر خدا (ص): خداوند متعال دوست دارد رخصتهایش پذیرفته شود، همچنان که بنده دوست دارد آمرزیده شود.

رستگاری

امام على (ع): از دانش پیروى کن و از نادانى سرپیچ، تا رستگار شوى.

رشوه

پیامبر خدا (ص): از رشوه گرفتن دورى کنید که آن کفر محض است و رشوه گیر بوى بهشت را استشمام نمى کند.

رهایی

امام على (ع): اگر خواهان نجات هستید، غفلت و سرگرمى را دور افکنید و به کوشش و جدّیت چنگ زنید.

روح

امام صادق (ع): روح جسم لطیفى است که کالبد ستبرى بر آن پوشانده شده است .

روزگار

امام على (ع): روزگار، دو روز است؛ روزى با توست و روزى بر تو. اگر با تو بود، سرمست مشو و اگر بر تو بود، بیقرارى مکن.

روزه

پیامبر خدا (ص) :خداوند تبارک و تعالى فرمود: هر کارى که فرزند آدم مى کند، از آنِ اوست، مگر روزه که از من است و پاداش آن را من مى دهم.

روزی

امام على (ع) : روزى را بجویید؛ زیرا روزى براى جوینده آن ضمانت شده است.

روستا

پیامبر خدا (ص): شش گروهند که به سبب شش خصلت، بى حساب به دوزخ روند: . . . و روستاییان به سبب جهل و نادانى.

روشن بینی

پیامبر خدا (ص): از فراست مؤمن بر حذر باشید! زیرا او با نور خدا مى بیند و با توفیق خدا سخن مى گوید.

رویا

امام على (ع): رؤیاىِ خوب، یکى از دو نوید است.

ریا

امام على (ع): چه زشت است که آدمى باطنى بیمار و ظاهرى زیبا داشته باشد!

ریاست

امام على (ع): آفتِ دانشمندان، ریاست طلبى است.

ریاضت

امام على (ع): براى خردمند، در هر کارى ریاضتى (تمرینى) است.

ریش

پیامبر خدا (ص): مجوسیان ریش هاى خود را مى تراشیدند و سبیلهایشان را انبوه مى گذاشتند ولى ما سبیل ها را مى زنیم و ریش ها را بلند مى گذاریم و این مطابق با خلقت است.

زبان

امام على (ع): براى جلب دل انسان، چیزى مؤثّرتر از زبان نیست و براى نفْس، چیزى فریبنده تر از شیطان وجود ندارد.

زبان عربی

پیامبر خدا (ص): همه عرب از نسل اسماعیل پسر ابراهیم هستند.

زکات

پیامبر خدا (ص): زکات، پُل اسلام است؛ کسى که آن را بپردازد، از پل بگذرد و هرکه آن را نپردازد از عبور او جلوگیرى شود. زکات، خشم پروردگار را فرو مى نشاند.

زمان

امام على (ع): آگاهترین مردمان به روزگار، کسى است که از حوادث آن تعجب نکند.

زمین

پیامبر خدا (ص) :هیچ گیاهى نمى روید مگر این که فرشته اى گماشته بر آن، از آن حراست مى کند تا آن را درو کند. پس، هر کس آن گیاه را لگدکوب کند آن فرشته او را لعنت مى کند.

زن

امام صادق (ع): از اخلاق پیامبران ـکه درود خدا بر آنان بادـ، زن دوستى است.

زنا

امام على (ع): غیرتمند، هرگز زنا نمى کند.

زندان

امام على (ع): زندان، یکى از دو قبر است.

زندگی

امام على (ع): گواراترین زندگى، دور افکندن تکلّفات و تشریفات است.

زندگی

امام على (ع): دانش فراگیرید، تا براى شما زندگى به ارمغان آورد.

زنهار دادن

پیامبر خدا (ص) :مسلمانان برادرند، خون هایشان یکسان است، کمترین آنها امان مى دهد و در برابر بیگانگان یکدست و متحدند.

زهد

پیامبر خدا (ص): خداوند هیچ پیامبرى را برنگزید، مگر آن که زاهد بود.

زیارت قبور

پیامبر خدا (ص): هر که در هر نقطه اى از روى زمین به من سلام کند ، سلامش به من مى رسد و هر که بر سر قبرم به من سلام کند ، آن را مى شنوم .

زیان کاری

پیامبر خدا (ص): زیانکار کسى است که از آباد کردن آخرت غافل ماند.

زیبایی

پیامبر خدا (ص): لباس خوب بپوشید و خانه هایتان را آباد کنید تا در میان مردم مانند خالِ رخساره باشید.

زیرکی

امام على (ع): زیرک، ریشه اش خرد اوست و مردانگیش، خوى او و دینش، تبار او.

زیور

پیامبر خدا (ص): خداوند دوست دارد که هرگاه بنده مؤمنش نزد برادر خود مى رود خویشتن را براى رفتن پیش او آماده و آراسته گرداند .

سازشکاری

امام على (ع): چونان کسى مباش که بدون عمل، به آخرت امید مى بندد ··· پس او مردم را سرزنش و عیبجویى مى کند، اما با نفس خویش مدارا مى نماید.

سببها

امام على (ع): سبب محبّت، بخشندگى است.

سبکسری

امام على (ع): سبکسرى را رها کن که آن مایه عیب و ننگ آدمى است.

سپاسگزاری از خداوند سبحان

پیامبر خدا (ص) ـ در دعا ـ گفت: اى بهترین ذاکر و مذکور، اى بهترین شاکر و مشکور.

سپاسگزاری از مردم

امام على (ع): سپاسگزارى، بازگو کننده نیّت است و زبانِ درون.

سپاه

امام على (ع) ـ در خطبه روز جمعه ـ گفت: خدایا! لشکریان مسلمان و گشتى ها و مرزداران آنان را در هر جا از شرق و غرب زمین که هستند، یارى ده که تو بر هر کارى توانایى.

ستایش

پیامبر خدا (ص): هرکار مهمى که با ستایش خداوند آغاز نشود، به سرانجام نرسد.

ستایش صداى آهسته و نکوهش صداى بلند

پیامبر خدا (ص): خداوند صداى آهسته را دوست دارد و صداى بلند را دشمن مى دارد.

سجود

پیامبر خدا (ص): زمینى که مؤمن بر آن سجده مى کند نورش تا آسمان مى رود .

سخن

امام على (ع): سخن چون داروست، اندکش سود مى بخشد و بسیارش کشنده است.

سخن چینی

امام صادق (ع): از سخن چینى بپرهیز، که آن در دل هاى مردان تخم کینه و دشمنى مى افشاند.

سخنرانی

پیامبر خدا (ص): هر کار ارزشمندى که با ستایش الهى و درود بر من آغاز نشود، گفتارى نا تمام و ناقص است، و از هر برکتى محروم است.

سرزمین

امام على (ع): براى تو شهرى سزاوارتر از شهر دیگر نیست؛ [بلکه] بهترین شهر آن شهرى است که تو را پذیرا بُوَد.

سرزنش

امام على (ع): نادان را سرزنش مکن، که با تو دشمن مى شود و خردمند را سرزنش کن که با تو دوست مى شود.

سرشت و طینت

مبدأ طینت مردم، میان آنان تفاوت ایجاد کرده است ...

سرکش

پیامبر خدا (ص): چه بد بنده اى است، آن بنده که سرکشى و طغیان نماید و خداى جبّار والا مرتبه را فراموش کند.

سرکشى

امام على (ع): از تعدّى بپرهیز که زود به خاک مى افکند و متعدّى را درس عبرت دیگران مى کند.

سرگرمی و غلفت

پیامبر خدا (ص): بهترین سرگرمى مؤمن، شنا کردن است و بهترین سرگرمى زن، ریسندگى.

سرمشق

امام صادق (ع): دوستداران ما کسانى اند که در برابر فرمان ما تسلیم بوده، و از آثار ما پیروى و در همه امور به ما اقتدا کنند .

سَرور

امام على (ع): سرور، کسى است که بار برادران خود را به دوش کشد و با همسایگانش نیکو همسایه دارى کند.

سزا

امام على (ع): هر که کار نیک کند، پاداش نیک مى گیرد.

سفارش

امام صادق (ع) ـ به مردى که تقاضاى سفارش کرد ـ فرمود: تو را به تقواى الهى و پارسایى و سخت کوشى [در عبادت] سفارش مى کنم و بدان که سخت کوشى در عبادت اگر با پارسایى همراه نباشد، سود نمى بخشد.

سکوت و خاموشی

امام على (ع): خاموشى، نشانه هوشمندى و میوه خرد است.

سلام کردن

پیامبر خدا (ص): یکى از موجبات مغفرت، سلام کردن و سخن نیکو گفتن است.

سنت

امام زین العابدین (ع): برترین کارها نزد خداوند، کارى است که طبق سنّت عمل شود، گر چه اندک باشد.

سوگند خوردن

امام صادق (ع): هر که سوگندى خورد و بداند که دروغ مى گوید به جنگ خدا رفته است.

سیاست

امام على (ع): حُسن سیاست، مایه استوارى ملّت است.

ادامه فهرست الفبایی موضوعات در احادیث
موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۴/۰۵/۱۷
مجید کمالی

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی