ائمه(علیهم السلام) شاهد اعمال
امام باقر(علیه السلام) فرمود: نَحْنُ الْأُمَّةُ الْوَسَطُ وَ نَحْنُ شُهَدَاءُ اللهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ حُجَجِهِ فِی أَرْضِهِ وَسَمَائِهِ؛ ما امّت وسط و گواهان خدا بر خلق و حجّت های او در زمین و آسمان هستیم.
امام باقر(علیه السلام) فرمود: نَحْنُ الْأُمَّةُ الْوَسَطُ وَ نَحْنُ شُهَدَاءُ اللهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ حُجَجِهِ فِی أَرْضِهِ وَسَمَائِهِ؛[1] ما امّت وسط و گواهان خدا بر خلق و حجّت های او در زمین و آسمان هستیم.
همان حضرت فرمود: إِنَّمَا أَنْزَلَ اللهُ تَعَالَى(وَ کَذلِکَ جَعَلْناکُمْ أُمَّةً وَسَطاً ...)قَالَ وَ لَا یَکُونُ شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ إِلَّا الْأَئِمَّةُ وَ الرُّسُلُ فَأَمَّا الْأُمَّةُ فَإِنَّهُ غَیْرُ جَائِزٍ أَنْ یَسْتَشْهِدَهَا اللهُ تَعَالَى عَلَى النَّاسِ وَ فِیهِمْ مَنْ لَا تَجُوزُ شَهَادَتُهُ فِی الدُّنْیَا عَلَى حَزْمَةِ بَقْلٍ؛[2] همانا خداوند آیة وَ کَذلِکَ جَعَلْناکُمْ أُمَّةً وَسَطاً... را نازل کرد، بعد فرمود: کسی جز رسولان و امامان نمی توانند شاهد بر اعمال امّت باشند؛ امّا کل امّت (اسلامی) جا ندارد که خداوند از آنها طلب گواهی کند (و آنها را گواه قرار دهد)؛ زیرا در بین آنها کسانی است که گواهی آنها بر بسته سبزی [و شیء بی ارزش] پذیرفته نمی شود [چگونه می توانند شاهد بر اعمال باشند].
عیاشی می گوید: خدمت امام صادق (علیه السلام) رسیدم؛ در حالی که گمان می کردم آیه وَ کَذلِکَ جَعَلْناکُمْ أُمَّةً وَسَطاً شامل جمیع اهل قبله (کعبه معظّم) از موحّدین می شود [یعنی تمام امّت اسلامی شاهد اعمال اند]. حضرت فرمود: أَ فَتَرَى أَنَّ مَنْ لَا یَجُوزُ شَهَادَتُهُ فِی الدُّنْیَا عَلَى صَاعٍ مِنْ تَمْرٍ یَطْلُبُ اللهُ شَهَادَتَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ یَقْبَلُهَا مِنْهُ بِحَضْرَةِ جَمِیعِ الْأُمَمِ الْمَاضِیَةِ کَلَّا لَمْ یَعْنِ اللهُ مِثْلَ هَذَا مِنْ خَلْقِهِ یَعْنِی الْأُمَّةَ الَّتِی وَجَبَتْ لَهَا دَعْوَةُ إِبْرَاهِیمَ کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ وَ هُمُ الْأُمَّةُ الْوُسْطَى وَ هُمْ خَیْرُ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ؛[3] آیا تو اینگونه نظر می دهی فردی که در دنیا شهادت او بر یک من خرما پذیرفته نمی شود در روز قیامت خداوند از او درخواست گواهی کند و آن گواهی را هم در محضر تمام امّتهای پیشین قبول کند، نه چنین نیست، مراد از امّتی که خداوند، دعای ابراهیم را درباره آنها اجابت کرد و فرمود شما بهترین امّتی هستید که برای مردم آفریده شده اید، امامان میانه هستند. آنها بهترین امّتی هستند که برای مردم آفریده شده اند.
حضرت صادق (علیه السلام) دربارة آیه 41 نساء؛ اِذَا جِئْنَا مِنْ کُلِّ اَمَّةٍ... فرمود: نَزَلَتْ فِی أُمَّةِ مُحَمَّدٍ ص خَاصَّةً فِی کُلِّ قَرْنٍ مِنْهُمْ إِمَامٌ مِنَّا شَاهِدٌ عَلَیْهِمْ وَ مُحَمَّدٌ ص شَاهِدٌ عَلَیْنَا؛[4]
این آیه فقط درباره امّت محمد (صلی الله علیه وآله) نازل شده است که در هر قرنی از آنها امام [معصومی] وجود دارد که شاهد بر اعمال آنان است و محمد که درود خدا بر او و آلش باد بر ما [امامان] شاهدند.
پی نوشت:
[1]. تفسیر الصافی، مولی محسن فیض کاشانی، مؤسسة الاعلمی، بیروت، بی تا، ج1، ص197.
[2]. همان.
[3]. همان، ص198.
[4]. همان، ج2، ص451.
ماهنامه/ مبلغان شماره 170