وقف معانقه چیست؟

اگر بر اولین کلمه وقف کنیم نباید بر کلمه دوم وقف کنیم واگر بر دومی وقف کردیم نباید بر اولی وقف کنیم.

 یکی از سوالات مطرح در خصوص قرئت قرآن اینکه وقف معانقه به چه معناست؟

پاسخ:

در قرآن های " عثمان طه " گاه بر دو کلمه نزدیک به هم " دو تا مجموعه سه نقطه ای " قرار دارد که این دو مجموعه سه نقطه ای علامت " وقف معانقه " است . همچنین به آن وقف مراقبه نیز می گویند . سه نقطه یک رمز است که در واقع نماینده نقطه های " ن " و "ق " در کلمه معانقه و یا نقطه های " ب " و" ق " در کلمه مراقبه است . معانقه بر وزن " مفاعله " است و فعل مشارکتی است . مانند : مکاتبه به معنای نامه نگاری دو طرفه یا مشاجره به معنای در گیری دو طرفه . ریشه معانقه از " عنق " است به معنای گردن . که در وزن معانقه به معنای گردن در گردن است . یعنی از محبت ؛ دست در گردن یکدیگر افکندن و سر بر شانه یکدیگر گذاشتن . ومراقبه نیز به معنای "رقیب یکدیگر بودن ؛ محافظت کردن " است .

حکم وقف معانقه : فقط بر یک کلمه از دو کلمه دارای سه نقطه میتوان وقف کرد . اگر بر اولین کلمه وقف کنیم نباید بر کلمه دوم وقف کنیم واگر بر دومی وقف کردیم نباید بر اولی وقف کنیم . توصیه می شود که از وقف معانقه استفاده کنیم تا مطلب بهتر جا بیفتد . لذا برای تفهیم آیه بهتر است قاری وقف نماید . به این صورت که هرگاه قاری بر یکی از آن ها وقف کرد نباید بر دیگری وقف کند . البته اگر اصلا وقف نکنیم نیز اشکالی ندارد . اما تاکید می شود برای درک بهتر مفاهیم آیه بهتر است از وقف معانقه استفاده کنیم .

توضیح بیشتر در مورد وقف معانقه : بخشی از میانه یک عبارت است که ممکن است با قسمت قبلی عبارت و یا با قسمت بعدی آن مرتبط باشد . وهمزمان نمی تواند با هر دو مرتبط باشد . لذا نمی توان آن را همزمان با هر دو معنا کرد . تاکید می کنیم یا با عبارت قبل معنا می شود پس با عبارت بعد معنا نمی شود و یا با عبارت بعد معنا میشود که در این صورت با عبارت قبل معنا نمی شود . هرگاه در قرآن به علامت وقف معانقه بر خورد کردیم عبارت بین دو مجموعه سه نقطه ای را یا با عبارت قبل می خوانیم وبا عبارت بعد نمی خوانیم ویا با عبارت بعد می خوانیم و با عبارت قبل نمی خوانیم

مثال : ذلک الکتاب لا ریب ... (که به شکل نقطه های ث است) فیه... هدی للمتقین ( بقره آیه 1 )

ترجمه : این کتاب ( قرآن ) شکی در آن نیست هدایتی است برای افراد با تقوی .

در این آیه یا باید بر : کلمه " لا ریب " وقف کنیم پس کلمه " فیه " را به ما بعدش وصل می کنیم و یا اینکه " فیه " را با ماقبلش می خوانیم که در این صورت بر " فیه " وقف می کنیم و از "هدی " ابتدا می کنیم . یا ( ذلک الکتاب لا ریب ( وقف ) فیه هدی للمتقین ) ویا ( ذلک الکتاب لا ریب فیه ( وقف ) هدی للمتقین ) این آیه را نمی توان به این صورت خواند : ذلک الکتاب لا ریب فیه ( وقف ) فیه هدی للمتقین

جواب «... »: وقف معانقه(در تجوید); این علامت سه نطقه ای اگر بر روی دو کلمه نزدیک به هم قرار داده شود، به این معناست که در صورت وقف بر هر یک از آن ها، بر روی دیگری نمی توان وقف کرد.[1]

[1] ر.ک: موسوی بلده، حلیة القرآن، ج 1، ص 59