عوامل شاد و خندان بودن چهره در آخرت
طبق بیان معصومین(علیهم السلام) عواملی که باعث شادی، نشاط و خندهرویی مؤمن در عالم آخرت میگردد، بسیار است.
طبق بیان معصومین (علیهم السلام) عواملی که باعث شادی، نشاط و خندهرویی مؤمن در عالم آخرت میگردد، بسیار است، از جمله:
1. رضایت خدا از بنده
اگر خدا از اعمال و رفتار بنده خود راضی باشد، در روز قیامت او بهصورت خندان و شادمان وارد محشر میگردد.
انس بن مالک میگوید: از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) درباره آیه شریفه: وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ مُسْفِرَة؛[1] پرسیدم، حضرت فرمود: ای انس! آن چهرههای خندان و دلهای شاد متعلق به ما فرزندان عبدالمطلب؛ یعنی من، علی، حمزه، جعفر، حسن، حسین و فاطمه است که از قبرهایمان برمیخیزیم، در حالی که نور چهره ما در روز قیامت مانند آفتاب نیمروز است، و از اینکه خدای سبحان از ما راضی است، بسیار خوشحال و شاد هستیم و به جهت ثوابی که خدا به ما وعده داده، شادمان و خندانیم.[2]
2. عزاداری سید الشهدا (علیه السلام)
مرحوم علامه مجلسی مینویسد: در بعضی از نوشتههای معتبر معاصرین دیدم روایت شده است که: وقتی رسول خدا (صلی الله علیه و آله) شهادت امام حسین (علیه السلام) و سختیها و محنتهایی از او را به دخترش فاطمه (علیها السلام) خبر داد، ایشان (علیها السلام) بهشدت گریست و عرض کرد: پدر! این جریان کی اتفاق میافتد؟ فرمود: درزمانی که نه من هستم، نه تو و نه علی. گریه فاطمه (علیها السلام) شدیدتر شد و پرسید: پس چه کسی بر حسینم گریه و عزاداری مینماید؟ فرمود: فاطمه جان! زنان امتم بر زنان اهلبیتم گریه میکنند و مردان امتم بر مردان اهلبیتم.
اینان هرسال (به یاد شهادت حسین) دستههای عزاداری بر پا میکنند. پس وقتی قیامت بر پا شد، شما زنان امتم را شفاعت میکنی و من مردان امتم را و هرکدام که بر مصیبت حسین گریه کردند، دستشان را میگیریم و وارد بهشت میکنیم. ای فاطمه! تمام چشمها در روز قیامت گریانند، بهجز چشمی که بر مصیبت حسین (علیه السلام) گریه کرده باشد که گریهکنندگان بر مصیبت حسین (علیه السلام) با چهرههای خندان و شادمان ـ وارد محشر شده و ـ از نعمتهای بهشتی بهرهمند میشوند.[3]
3. خواندن سوره عبس و عصر
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: کسی که سوره عبس را تلاوت کند «جَاءَ فِی الْقِیَامَةِ ضَاحِکاً مُسْتَبْشِراً؛[4] در قیامت خوشحال و خندان وارد محشر میگردد.»
و امام صادق (علیه السلام) فرمود: هر کس سوره عصر را در نمازهای مستحبّی خود بخواند «بَعَثَهُ اللَّهُ مُشْرِقاً وَجْهُهُ ضَاحِکاً سِنُّهُ قَرِیراً عَیْنُهُ؛[5]خدا روز قیامت او را با چهرهای درخشان و لبانی خندان و چشمانی روشن برانگیزد.»
4. خوشحال کردن مؤمن
امام صادق (علیه السلام) در حدیثی طولانی فرمود: هنگامی که خدا مؤمن را از قبرش برمیانگیزد، همراه او شبیهی از قبرش خارج میشود و در جلوی او حرکت میکند. هر زمان که مؤمن هول و هراسی از وحشتهای روز قیامت ببیند، آن همراه به او میگوید: ناله و زاری نکن و اندوهگین مباش! وی از جانب خدا به مؤمن پیوسته سرور و عظمت بزرگی را بشارت میدهد، تا اینکه در پیشگاه خدای عزّ و جلّ میایستد تا از او حسابرسی ساده و راحتی شود و به بهشت فرمان یابد.
در اینجا نیز آن شبیه در جلوی او حرکت میکند، مؤمن به او میگوید: خدا تو را رحمت کند! چه همراه خوبی هستی، پیوسته مرا به سرور و کرامت از خدا بشارت دادی تا این لحظه را دیدم. راستی تو کیستی؟ گوید: «أَنَا السُّرُورُ الَّذِی کُنْتَ أَدْخَلْتَ عَلَی أَخِیکَ الْمُؤْمِنِ فِی الدُّنْیَا خَلَقَنِی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْهُ لِأُبَشِّرَکَ؛[6] من همان سرور و شادیی هستم که تو در دنیا بر قلب برادر مؤمنت وارد کردی. خدای عزّ و جلّ مرا از آن آفرید تا تو را بشارت دهم.»
5. اکرام فقیر
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: هر کس فقیر مسلمانی را اکرامکند «لَقِیَ اللَّهَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ هُوَ یَضْحَکُ إِلَیْه؛[7] روز قیامت خدا را با چهره خندان ملاقات خواهد نمود.»
پینوشت:
[1]. عبس / 38.
[2]. «عن أنس بن مالک قال: سألت رسول الله(صلی الله علیه و آله) عن قوله: ]وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ[قال: یا أنس ! هی وجوهنا بنی عبد المطلب أنا و علی و حمزة و جعفر و الحسن و الحسین و فاطمة، نخرج من قبورنا و نور وجوهنا کالشمس الضاحیة یوم القیامة، قال الله تعالی: ]وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ[یعنی مشرقة بالنور فی أرض القیامة (ضاحکة) فرحانة برضاء الله عنا (مستبشرة) بثواب الله الذی وعدنا.» شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، عبید الله بن احمد حسکانی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1411 ق، ج 2، ص 423، ح 1080.
[3]. «رَأَیْتُ فِی بَعْضِ تَأْلِیفَاتِ بَعْضِ الثِّقَاتِ مِنَ الْمُعَاصِرِینَ رُوِیَ أَنَّهُ لَمَّا أَخْبَرَ النَّبِیُّ ص ابْنَتَهُ فَاطِمَةَ بِقَتْلِ وَلَدِهَا الْحُسَیْنِ وَ مَا یَجْرِی عَلَیْهِ مِنَ الْمِحَنِ بَکَتْ فَاطِمَةُ بُکَاءً شَدِیداً وَ قَالَتْ یَا أَبَهْ مَتَى یَکُونُ ذَلِکَ قَالَ فِی زَمَانٍ خَالٍ مِنِّی وَ مِنْکِ وَ مِنْ عَلِیٍّ فَاشْتَدَّ بُکَاؤُهَا وَ قَالَتْ یَا أَبَهْ فَمَنْ یَبْکِی عَلَیْهِ وَ مَنْ یَلْتَزِمُ بِإِقَامَةِ الْعَزَاءِ لَهُ فَقَالَ النَّبِیُّ یَا فَاطِمَةُ إِنَّ نِسَاءَ أُمَّتِی یَبْکُونَ عَلَى نِسَاءِ أَهْلِ بَیْتِی وَ رِجَالَهُمْ یَبْکُونَ عَلَى رِجَالِ أَهْلِ بَیْتِی وَ یُجَدِّدُونَ الْعَزَاءَ جِیلًا بَعْدَ جِیلٍ فِی کُلِّ سَنَةٍ فَإِذَا کَانَ الْقِیَامَةُ تَشْفَعِینَ أَنْتِ لِلنِّسَاءِ وَ أَنَا أَشْفَعُ لِلرِّجَالِ وَ کُلُّ مَنْ بَکَى مِنْهُمْ عَلَى مُصَابِ الْحُسَیْنِ أَخَذْنَا بِیَدِهِ وَ أَدْخَلْنَاهُ الْجَنَّةَ یَا فَاطِمَةُ کُلُّ عَیْنٍ بَاکِیَةٌ یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِلَّا عَیْنٌ بَکَتْ عَلَى مُصَابِ الْحُسَیْنِ فَإِنَّهَا ضاحِکَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ بِنَعِیمِ الْجَنَّةِ.» بحار الأنوار، ج 44، ص 292 و 293، باب 34، ح 37.
[4]. همان، ص 449.
[5]. المصباح کفعمی، ص 452.
[6]. الکافی، ج 2، ص 190، باب إدخال السرور على المؤمنین،ح 8؛ أمالی، شیخ مفید، کنگره شیخ مفید، قم، 1413 ق، ص 178، مجلس 22، ح 8.
[7]. وسائل الشیعة، ج 12، ص 268، باب 146، ح 10.
ماهنامه اطلاعرسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره 179