دلائل پیشگامی امیرالمؤمنین در اسلام

امیرالمومنین (علیه‌السلام) اولین مردی بود که به پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) ایمان آورد.

دلائل و شواهد پیش‌گامی امیرالمومنین(علیه‌السلام) در متون اسلامی، به قدری فراوان است که بیان همه آن‌ها از حد گنجایش این مطلب بیرون است، ولی به عنوان نمونه تعدادی از آن‌ها را بیان می‌کنیم:

۱. پیش از همه، خود پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به پیش‌قدم بودن علی بن ابی‌طالب(علیه‌السلام) تصریح کرده است و در میان جمعی از یاران خود فرمود: «نخستین کسی که در روز رستاخیز با من در کنار حوض (کوثر) ملاقات می‌کند، پیش‌قدم‌ترین شما در اسلام، علی بن ابی‌طالب(علیه‌السلام) است».[۱]

۲. دانشمندان و محدثان نقل می‌کنند: «حضرت محمد مصطفی(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روز دوشنبه به نبوت مبعوث شد و علی(علیه‌السلام) فردای آن روز (سه شنبه) با او نماز خواند».[۲]

۳.خود امیرالمومنین(علیه‌السلام) به این موضوع تصریح کرده است: حضرت در خطبه «قاصعه» می‌فرماید: «آن روز اسلام جز به خانه پیامبر و خدیجه راه نیافته بود و من سومین نفر آن‌ها بودم. نور وحی و رسالت را می‌دیدم و بوی نبوت را می‌شنیدم».[۳]

۴. امام در جای دیگر از سبقت خود در اسلام چنین می‌فرماید: «خدایا، من نخستین کسی هستم که به سوی تو بازگشت، و پیام تو را شنید و به دعوت پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) پاسخ گفت و پیش از من جز پیامبر اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) کسی نماز نخوانده است».[۴] حضرت در جای دیگر فرمود: «من بنده خدا و برادر پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و صدیق اکبرم، این سخن را پس از من جز دروغگوی افتراء ساز، نمی‌گوید، من هفت سال پیش از مردم با رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نماز گزاردم».[۵]

۵. و عفیف بن قیس کندی می‌گوید: «من در زمان جاهلیت بازرگان عطر بودم، در یکی از سفرهای تجارتی خود وارد مکه شدم و مهمان عباس (یکی از بازرگانان بزرگ مکه) شدم، در یکی از روز‌ها در مسجدالحرام در کنار عباس نشسته بودم، در این هنگام که خورشید به اوج رسیده بود، جوانی به مسجد آمد که صورتش همچون قرص ماه می‌درخشید، نگاهی به آسمان کرد و رو به کعبه ایستاد و شروع به خواندن نماز کرد، چیزی نگذشت که نوجوانی خوش‌سیما به وی پیوست و در سمت راست او ایستاد. سپس زنی که خود را پوشانده بود، آمد و در پشت سر آن دو نفر قرار گرفت و هر سه باهم مشغول نماز و رکوع و سجود شدند.

من از دیدن این منظره (که در مرکز بت‌پرستان، سه نفر آیین دیگری غیر از مرام بت‌پرستی را برگزیده‌اند) در شگفت ماندم، رو به عباس کرده و گفتم: حادثه بزرگی است، او نیز این جمله را تکرار کرد و افزود: آیا این سه نفر را می‌‌شناسی؟ گفتم: نه. گفت: نخستین کسی که وارد شد و جلو‌تر از هر دو نفر ایستاد، برادر زاده من محمد بن عبدالله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و دومین فرد، برادر زاده دیگر من علی بن ابی‌طالب(علیه‌السلام) و سومین نفر، همسر محمد است. و او مدعی است که آیین وی از طرف خداوند نازل شده است و اکنون در روی زمین، جز این سه نفر کسی از این دین پیروی نمی‌کند».[۶]

در نتیجه: با توجه به این نقل‌های تاریخی و سخنان پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و خود آقا امیرالمومنین(علیه‌السلام) می‌توان نتیجه گرفت، امیرالمومنین (علیه‌السلام) اولین مردی بود که به پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) ایمان آورد و مسلمان شد و هرگز بت نپرستید و هرگز گناهان موجود در زمان عرب جاهلی را انجام نداد.

پی‌نوشت:

[۱]. ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ اول، بیروت، داراحیاءالتراث العربی، ۱۳۲۸ ه.ق، ج ۳، ص ۲۸.
[۲] .همان، ص ۳۲.
[۳] .ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، بیروت، دارصادر، ۱۳۹۹ ه.ق، ج۲ص ۵۷.
[۴]. نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبه ۱۹۲.
[۵]. طبری، محمدبن جریر، تاریخ الامم والملوک، بیروت، دارالقاموس الحدیث، بی‌تا، ج۲ ص ۳۱۲؛ ابن اثیر، الکامل، فی التاریخ، بیروت، دارصادر، ۱۳۹۹ ه.ق، ج ۲ص ۵۷.
[۶]. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، چاپ اول، قاهره، داراحیاء الکتب العربی، ۱۳۷۸ ه.ق، ج ۱۳ص ۲۲۶؛ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم والملوک، بیروت، دارالقاموس احدیث، ج ۲ص ۲۱۲.