ده حقی که دانشمندان بر دیگران دارند

امام علی علیه‌السلام: از طول مجالس شخص دانشمند به تنگ نیا، زیرا حکایت همنشینى با او، حکایت درخت خرمایى است که انتظار مى‏‌کشى تا از آن چیزى براى تو بیافتد.

امیر المؤمنین امام على علیه‏‌السلام فرمودند:
از جمله حقوق شـخـص دانشمند بر تو این است که (هر گاه در میان جمعى بود) بر همگان سلام کنى و به او نیز اختصاصا سلام گویى، روبه ‏رویش بنشینى، در حضور او با دست و چشم و ابرو اشاره نکنى، در مخالفت با نظر او نگویى: «فلانى چنین گفته است». نزد او از کسى غیبت نکنى، در مجلسش درگوشى صحبت نکنى، جامه‏‌اش را نگیرى، اگر خسته بود در سؤال کردن اصرار نورزى.
از طولانی شدن مجالسش به تنگ نیایى؛ زیرا حکایت همنشینى با او حکایت درخت خرمایى است که انتظار مى‌‏کشى تا کى از آن چیزى براى تو بیافتد.

متن حدیث:

مِن حَقِّ العالِمِ عَلَیکَ أن‏تُسَلِّمَ عَلَى القَومِ عامَّةً وتَخُصَّهُ دونَهُم بِالتَّحِیَّةِ ، وأن تَجلِسَ أمامَهُ ، ولا تُشیرَنَّ عِندَهُ بِیَدِکَ ، ولا تَغمِزَنَّ بِعَینَیکَ ، ولا تَقولَنَّ : «قالَ فُلانٌ» خِلافا لِقَولِهِ ، ولا تَغتابَنَّ عِندَهُ أحَدا ، ولا تُسارَّ فی مَجلِسِهِ ، ولا تَأخُذَ بِثَوبهِ ، ولا تَلِجَّ علَیهِ إذا مَلَّ ، ولا تُعرِضَ مِن طُولِ صُحبَتِهِ ، فإنَّما هِیَ بمَنزِلَةِ النَّخلَةِ تَنتَظِرُ مَتى یَسقُطُ عَلَیکَ مِنها شَیءٌ.


«کنزالعمّال،ح 29363 - منتخب میزان الحکمه، ص400»