وظایف والدین در تربیت مذهبی کودک چیست؟
سرویس دین و اندیشه مباحث،وظایف والدین بسیار است. به عبارت دیگر بدهکاری والدین به فرزندان زیاد است و ذکر همه آنها موجب اطاله کلام می شود. آنچه به اختصار قابل یادآوری است عبارت است از:
۱- پذیرش کودک : بسیاری از والدین نسبت به جنس کودک حساسیت نشان می دهند . فی المثل علاقه مندند که پسر داشته باشند و بعضی هم روی دختر بودن فرزند تأکید دارند.
از حقوق کودکان این است که بدون توجه به جنس او ، وی را بپذیرند و از او استقبال کنند . امام سجاد (ع ) به هنگامی که صاحب فرزندی می شد، پیش از آن که از دیگر خصایص طفل بپرسد از خلقتش می پرسید که آیا کودک سالم است یا نه؟ و آنگاه می فرمود: سپاس خداوندی راست که از من نسلی گرفتار و ناقص نیافرید.
برای رفع حساسیت در برابر جنس ، پیامبر راجع به دخترش می فرمود : “دختر چون گلی خوشبوست که آن را می بویم و روزیِ او با خداست”. یا دست دخترش را می بوسید و می فرمود: “دختر هدیه خداست”.
۲- تسمیه کودک: نامگذاری کودک بهتراست قبل از تولد انجام گیرد . از زمان حاملگی دو نام برای جنین باید انتخاب شود که اگر دختر بود یکی از نام ها و اگر پسر بود نام دیگر به وی داده شود.
انتخاب نام خوب ، برای کودک اهمیت بسیار دارد مخصوصاً از آن باب که اگر او درآینده شخصیتی شود ، نام در ایجاد غرور یا حقارت او مؤثر است. بهتر است نامی انتخاب شود که او با آن احساس سرافرازی و وابستگی به پاکان و قدرتمندان کند و توصیه شده است که نام کودک از نام خاندان پیامبر باشد.
۳- انجام مراسم مذهبی : پس از تولد می بایست در گوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه خواند واین امر قبل از بریدن ناف برای کودک مستحب است و در روایات اسلامی این امر را پناهی در برابر لغزش های شیطانی ذکر کرده اند. به طور خلاصه باید گفت که این عمل در ایجاد روح دینی در کودک مؤثر است.
از دیگر مسائل مربوط به این زمینه کام گرفتن به تربت سید الشهداء ، غسل مولودیه دادن، ختنه کردن ، عقیقه دادن و تصدق هموزن موی سر او از طلا و نقره دادن است.
۴- احترام به کودک: قبلا ً گفتیم طفل امانت خدا و هدیه اوست . به خدا وابسته است . همچون عروسک و اسباب بازی نیست که درباره اش تحقیر روا شود. او چون وابسته به خدای بزرگ است بزرگ و صاحب کرامت است ، باید به گریه و فریادش توجه کرد و باید با او به احترام رفتار نمود.
هنگامی که سخن می گوید به سخنش باید گوش فرا داد . در کار و تنهاییش نباید زیاد دخالت کرد . حکومت و تسلط او را بر اسباب بازی هایش نباید بر هم زد. او باید حس کند که شخص بزرگی است و نزد دیگران احترام دارد واو را می پذیرند.
۵- محبت به کودک: محبت نیروی لازم برای ادامه حیات طفل است و روح کودک از طریق آن آسایش و آرامش پیدا می کند. کودکانی که در کودکی محبت نبینند در بزرگی افرادی خشن و ناهموار و عقده ای خواهند بود. این محبت نباید بستگی به موقعیت نسبی او داشته باشد فی المثل نباید مربوط به زیبایی کودک ، رشد او، رنگ مو و چشم او باشد بلکه به کودک فقط از آن باب که وابسته به والدین است باید محبت کرد.
ضمناً نباید فراموش کنیم که کار محبت ما به افراط نکشد زیرا آن خود موجب نابسامانی های دیگری خواهد شد.
۶- تغذیه کودک : هیچ غذایی برای کودک بهتر از شیر مادر نیست . روی این اصل توصیه شده است که اگر مادر برای شیر دادن کودک حق الزحمه می خواهد ، بپردازید. مادر به هنگام شیر دادن تنها سلول های تن او را تغذیه نمی کند بلکه مهر و عاطفه خود را نثار او می نماید.
در صورتی که مادر قادر به انجام وظیفه خود نباشد باید برای کودک دایه گرفت. درباره خصایص دایه توصیه شده است که دایه احمق ، از نظر چشم بیمار ، یهودی ، نصرانی ، مجوسی ، زنازاده ، بداخلاق و ناصبی نباشد. بلکه دارای ایمان به خدا و اسلام و چهره ای نیکو و رشدی مناسب باشد.
از حدود یک سالگی باید از آنچه که خود می خوریم به کودک بدهیم . از حدود ۱۵ ماهگی درخوردن غذا آزادش بگذاریم . غذا باید طیّب و پاک باشد و این با عمل و رفتار کودک رابطه مستقیم خواهد داشت : کلوا مِن الطیبات و اعملوا صالِحاً ( قران کریم)
۷- پوشاندن کودک : لباس فراخ باشد تا محدودیتی برای رشد او ایجاد نکند . جامه ی کودک سفید و دیگر لباس هایش بهتر است رنگین باشد . به پسر جامه ابریشمی نپوشند و تنش را به نرمی ولطافت عادت ندهند و برعکس لباس ها چندان خشن نباشد که جسمش را بیازارد.
