گنجینه

مطالب مفید برای شما دوست عزیز

گنجینه

مطالب مفید برای شما دوست عزیز

گنجینه
طبقه بندی موضوعی

کانال گنجینه
اینستگرام گنجینه
آپارات گنجینه
بایگانی
پیوندهای روزانه

کنیه و القاب ائمه معصومین علیهم السلام

يكشنبه, ۲۴ فروردين ۱۳۹۳، ۱۲:۲۸ ب.ظ

موضوع دیگرى که اطلاع آن بر محدث لازم است، دانستن القاب و کناى ائمه است چه آنکه روات در بیشتر احادیث، از ائمه به کنیه یا لقب نام برده ‏اند.

زیرا در لسان عرب، هنگام نام بردن از بزرگان یا مخاطبه با آنان نوعا به کنیه تعبیر مى ‏شود .و اتفاقا بیشتر کناى ائمه، مشترک بین آنان است و از اینرو احتیاج بامتیاز آن بواسطه قرائن کلامیه و مقامیه داریم.

1 ـ ابو القاسم: کنیه حضرت رسول اکرم (ص) و حضرت بقیة الله (ع) است و چنانکه در اخبار بطور مطلق ذکر شود مراد حضرت ولى عصر است.
و چون روایت از حضرت امام حسن و امام حسین (ع) نادر است ذکر کنیه ایشان کمتر شده با آنکه کنیت حضرت امام حسن ابو محمد است و کنیت امام حسین ابو عبد الله است (لوامع صاحبقرانى) .و کنیه امام صادق (ع) نیز ابو عبد الله است.

2 ـ ابو الحسن: مشترک بین حضرت امیر و حضرت موسى بن جعفر و حضرت رضا و حضرت هادى است منتهى بطور اطلاق یا متداول، حضرت موسى بن جعفر و (بقید ثانى) حضرت رضا و (بقید ثالث)، کنیه حضرت هادى است.

3 ـ ابو محمد: مشترک بین حضرت مجتبى و حضرت زین العابدین و حضرت امام حسن عسکرى است گرچه نوعا در اخبار اطلاق بر اخیر مى ‏شود.و حضرت زین العابدین را همیشه باسم یاد مى‏کنند .

4 ـ ابو ابراهیم: خاص حضرت موسى بن جعفر (ع) است.

5 ـ ابو اسحق: مختص بحضرت صادق علیه السلام است.

6 ـ ابو جعفر: مشترک بین حضرت باقر و امام جواد (ع) است.منتهى چنانچه بطور اطلاق ذکر شود یا بقید اول، مراد حضرت باقر و باقید (ثانى) حضرت جواد (ع) است و استعمال «ابو الحسن» در کنیه امیر المؤمنین کم و بیشتر ابو الحسنین که خاص آنجناب است آمده.


اما القاب:

لقب عالم و شیخ و فقیه و عبد صالح: خاص حضرت موسى بن جعفر است.ولى گاهى شیخ در لقب حضرت صادق نیز آمده (1) چنانکه ابو عبد الله و فقیه و عالم نیز بر آنحضرت اطلاق شده.ولى مجلسى فرموده: فقیه را بیشتر بر امام على النقى اطلاق مى‏کنند و گاه باشد که فقیه را بر امام حسن عسکرى و صاحب الامر اطلاق مى‏کنند (لوامع ص 87) .لقب نقى و ماضى و صاحب العسکر و رجل: در مورد حضرت امام حسن عسکرى استعمال شده.چنانکه گاهى از آنحضرت بماضى و فقیه نیز تعبیر گردیده .
لقب صاحب و صاحب الدار: بقائم مهدى یعنى حضرت صاحب الزمان اختصاص دارد و لقب صاحب الناحیه را به حضرت صاحب الامر اطلاق مى‏کنند (لوامع) و نیز بحضرت هادى و حضرت عسکرى اطلاق شده .
مجلسى اول فرموده: غایب و علیل و غریم را نیز بر حضرت حجت اطلاق مى‏کنند (لوامع) .
باحدهما: حضرت باقر یا صادق اراده شده.و بعسکریین حضرت هادى و عسکرى مرادند و بکاظمین حضرت موسى بن جعفر و حضرت جواد اراده مى‏شود.

و اما بقیه القاب

امیر المؤمنین و مجتبى و شهید و زین العابدین و باقر و صادق و کاظم و رضا و جواد و هادى و عسکرى و صاحب الزمان بترتیب القاب مشهوره دوازده امامند که نزد عموم حتى از اسماء این بزرگواران بیشتر اشتهار دارد.
(رک: لوامع صاحبقرانى، مشترکات طریحى) .

پی نوشت:

1 ـ بمقدمات کتاب شریف (منتقى الجمان) و فوائد کتاب مشترکات شیخ طریحى مراجعه فرمائید .
2 ـ کما فى روایة زرارة و محمد بن مسلم حیث قالا بعث الینا الشیخ و نحن فى المدینة الخ ...
در لوامع فرموده: عالم که گویند مراد معصوم است و خصوص احدى مراد نیست.

منبع:

کتاب: علم الحدیث، ص 165

نویسنده: کاظم مدیر شانچى

نظرات  (۱)

با تشکر از شما

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی